Pozitivizm, diyalektik materyalizm ve varoluşçuluk gibi önemli akımlar bu dönemin karakteristik özelliklerindendir.
20. yüzyıl felsefesi, 18. ve 19. yüzyıllardaki toplumsal olaylara, bilimsel keşiflere ve felsefi tartışmalara bir tepki olarak ortaya çıkan bir düşünce akımıdır. Bu dönemde, birçok yeni felsefi akım ortaya çıkmış ve felsefe, daha önce hiç olmadığı kadar çeşitlilik kazanmıştır.
Pozitivizm, deney ve gözlem yoluyla elde edilen bilginin gerçek bilgi olduğu görüşüdür. Bu akım, 19. yüzyılda Auguste Comte tarafından ortaya atılmıştır. Comte, bilimsel yöntemi felsefeye uygulayarak, metafiziği ve teolojiyi reddetmiştir. Ona göre, gerçek olan tek şey, deney ve gözlem yoluyla elde edilen olgulardır.
Pozitivizm, 20. yüzyıl felsefesinde önemli bir rol oynamıştır. Bu akım, birçok filozofun düşüncelerini etkilemiş ve yeni felsefi akımların ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.
Diyalektik materyalizm, Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından ortaya atılan bir felsefi akımdır. Bu akım, tarihsel materyalizm olarak da bilinir. Diyalektik materyalizm, tarihin, ekonomik güçlerin etkisi altında ilerlediğini savunur. Marx ve Engels, kapitalist sistemi eleştirmiş ve sosyalist bir toplumun kurulması gerektiğini savunmuşlardır.
Diyalektik materyalizm, 20. yüzyıl felsefesinde önemli bir rol oynamıştır. Bu akım, birçok filozofun düşüncelerini etkilemiş ve yeni felsefi akımların ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.
Varoluşçuluk, insan varoluşunun anlamını ve önemini araştıran bir felsefi akımdır. Bu akım, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkmıştır. Varoluşçular, insanın özgür olduğunu ve kendi kaderini belirleme gücüne sahip olduğunu savunurlar. Ayrıca, insanın anlam arayışının temel bir ihtiyaç olduğunu ve bu arayışın insanı diğer canlılardan ayırdığını düşünürler.
Varoluşçuluk, 20. yüzyıl felsefesinde önemli bir rol oynamıştır. Bu akım, birçok filozofun düşüncelerini etkilemiş ve yeni felsefi akımların ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.
20. yüzyıl felsefesi, birçok yeni felsefi akımın ortaya çıktığı ve felsefenin daha önce hiç olmadığı kadar çeşitlilik kazandığı bir dönemdir. Bu dönemdeki felsefi tartışmalar, günümüz felsefesini şekillendirmiş ve felsefenin geleceğine dair önemli ipuçları vermiştir.
YouTube Video Linkleri: Diğer Kaynak Linkleri:20. yüzyıl felsefesi, gerçeğin ne olduğu, nasıl bilineceği ve metafizik tartışmaların kendini hissettirdiği bir dönem olmuştur. Ayrıca, dünya savaşları gibi toplumsal ve ekonomik düzlemde yaşanan değişimlere yönelik fikirlerin de oluştuğu bir dönemdir.
20. yüzyıl felsefesinin temel problemlerini, onlara yönelik dönemin ana akımlarının yapmış olduğu tartışmalar ve eğilimler belirlemiştir. Bu problemlerin anlaşılabilmesi için 20. yüzyıl felsefesi akımlarının görüşlerinin incelenmesi gerekir.
18-19. yüzyıl ve sonrası felsefelerin doğa bilimlerine yaklaşması, felsefede hakikat arayışının ve değer oluşturma özelliklerinin yitirilmesine neden olmuştur. Doğadaki nesnelerin dışında da varlıkların olduğunu düşünen Husserl, mantıksal olarak varlığın gerçekliğinin aranması gerektiğini belirtir.
Mantıkçı pozitivistler, metafizik önermelerin anlamsız olduğunu ve bilimin gerçek bilgi kaynağı olduğunu savunurlar. Bu akımın temsilcileri arasında Moritz Schlick, Rudolf Carnap ve A.J. Ayer gibi filozoflar yer alır.
Yeni ontoloji, varlığın yapısını ve özelliklerini inceleyen felsefi bir akımdır. Bu akımın temsilcileri arasında Martin Heidegger, Jean-Paul Sartre ve Maurice Merleau-Ponty gibi filozoflar yer alır.
Fenomenoloji, insanın doğrudan duyularına konu olan fenomenleri, başka bir ifadeyle olgu ve olayları mantıksal olarak betimleyen bir yöntemdir. Bu yöntem, fenomenlerin özünün bilgisine ulaşmayı ve dolayısıyla bilincin çözümlenmesini sağlayacaktır.
Varoluşçuluk, insan varoluşunun anlamını ve değerini inceleyen felsefi bir akımdır. Bu akımın temsilcileri arasında Jean-Paul Sartre, Albert Camus ve Simone de Beauvoir gibi filozoflar yer alır.
Varoluşçuluk (Ekzistansiyalizm), bilimsel bilginin en ideal bilme şekli olduğuna yönelik anlayışa karşı insan varoluşunun bu bilgi çemberine sıkıştırılamayacağı iddiasındadır. Varoluşçu filozoflar; özgürlük, seçim yapma (özgür irade), varlığın anlamı, varoluş-öz sıralaması gibi bazı kavram ve felsefi problemler üzerinde durmuştur.
Varoluş, hiçbir zaman hazır değildir; oluş içinde olan insan, sürekli yeni kararlar alıp seçimler yaparak kendini yeniden sentezler. İnsanın seçim yapabilmesi özgür oluşundandır. Özgürlük ise seçimlerin sonuçlarının sorumluluğunu almayı gerektirir.
Varoluşçuluk felsefesi, insanın varoluşunu ve anlamını sorgulayan bir felsefe akımıdır. Varoluşçular, insanın özgür olduğunu ve kendi özünü seçtiğini savunurlar.
Varoluşçuluk ve Varoluş-Öz Sorunu20. yüzyıl felsefesinde, materyalizm ve idealizm arasındaki tartışma devam etmiştir. Materyalizm, varlığın temelinde maddeyi gören anlayışken, idealizm ise varlığın temelinde ideayı gören anlayıştır. Bu iki anlayış, farklı filozoflar tarafından savunulmuş ve aralarında yoğun tartışmalar yaşanmıştır.
Diyalektik materyalizm, Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından ortaya atılan bir felsefi görüştür. Diyalektik materyalizm, varlığın temelinde maddenin bulunduğunu ve maddenin kendi içinde hareketli ve değişken olduğunu savunur. Bu hareket ve değişim, diyalektik süreçlerle gerçekleşir. Diyalektik süreçler, tez, antitez ve sentez aşamalarından oluşur. Tez, bir önermedir. Antitez, tezle çelişen bir önermedir. Sentez ise, tez ve antitezin birleştirilmesiyle oluşan yeni bir önermedir.
Diyalektik materyalizm, toplumu da diyalektik süreçlerle açıklar. Toplumda, farklı sınıflar arasında mücadele vardır. Bu mücadele, toplumsal değişimi ve gelişmeyi sağlar. Sonuç olarak, diyalektik materyalizm, varlığın ve toplumun hareketli ve değişken olduğunu savunan bir felsefi görüştür.
Mantıkçı pozitivizm, 20. yüzyılın başlarında Viyana'da ortaya çıkan bir felsefi akımdır. Mantıkçı pozitivistler, deney ve gözlemle doğrulanması mümkün olmayan metafizik önermelerin anlamsız olduğunu savunurlar.
Mantıkçı pozitivizm, bilimi, deney ve gözleme dayalı olarak nesnel bilgi üreten bir etkinlik olarak görür. Bilim, mantıkçı pozitivistlere göre, metafizikten ve değer yargılarından arınmış olmalıdır.
Mantıkçı pozitivizm, bilim felsefesi üzerinde önemli bir etki bırakmıştır. Bilim insanları, mantıkçı pozitivistlerin görüşlerinden etkilenerek, çalışmalarında deney ve gözleme daha fazla önem vermeye başlamışlardır.
Metafizik bilgi sorunu, felsefenin en temel sorunlarından biridir. Metafizik bilgi, varlık, zaman, nedensellik gibi kavramları inceleyen bir bilgi türüdür. Metafizik bilgi, deney ve gözlemle elde edilmediği için, doğrulanması veya yanlışlanması mümkün değildir.
Metafizik bilgi sorunu, filozoflar arasında yoğun tartışmalara konu olmuştur. Bazı filozoflar, metafizik bilginin mümkün olduğunu savunurken, bazı filozoflar ise metafizik bilginin imkânsız olduğunu savunmuştur.
Metafizik bilgi sorunu, günümüzde de tartışılmaya devam eden bir sorundur. Bu sorun, felsefenin en temel sorunlarından biri olarak kabul edilir ve filozoflar tarafından sürekli olarak araştırılır.
20. yüzyıl felsefesinde, materyalizm ve idealizm arasındaki tartışma devam etmiştir. Diyalektik materyalizm ve mantıkçı pozitivizm, bu tartışmanın iki önemli örneğidir. Diyalektik materyalizm, varlığın temelinde maddenin bulunduğunu ve maddenin kendi içinde hareketli ve değişken olduğunu savunur. Mantıkçı pozitivizm ise, deney ve gözlemle doğrulanması mümkün olmayan metafizik önermelerin anlamsız olduğunu savunur. Metafizik bilgi sorunu, felsefenin en temel sorunlarından biridir ve filozoflar tarafından sürekli olarak araştırılır.
| Diyalektik Materyalizm | Mantıkçı Pozitivizm |
|---|---|
| Maddeyi varlığın temelinde görür. | Deneyimi varlığın temelinde görür. |
| Tüm bilginin deneyden ve gözlemden kaynaklandığını savunur. | Metafizik önermelerin anlamsız olduğunu savunur. |
| Bilimsel bilgiyi, toplumun maddi koşullarına dayalı olarak açıklar. | Bilimsel bilgiyi, deney ve gözleme dayalı olarak açıklar. |
| Bilimin nesnel ve tarafsız olduğunu savunur. | Bilimin taraflı olduğunu ve değer yargılarından etkilenebileceğini savunur. |
Türkler, yüzyıllar boyunca felsefeye önemli katkılarda bulunmuşlardır. Matematik, astronomi ve fiziğe dair eserler veren Bilge Kağan, Türklerin ilk filozofu olarak kabul edilir. Ayrıca Türkler, İslam felsefesi ve tasavvuf alanında da önemli katkılar sağlamışlardır. Farabi, İbn Sina ve İbn Rüşd gibi filozoflar, Türk düşüncesinin gelişmesinde önemli rol oynamışlardır.
Modern dönemde Türk felsefesinin gelişimi, 19. yüzyılda başlamıştır. Bu dönemde, Osmanlı İmparatorluğu'nun Batı ile olan yakınlaşması, Türk düşüncesinin de Batı felsefesiyle tanışmasını sağlamıştır. Ahmet Mithat Efendi, Namık Kemal ve Ziya Gökalp gibi düşünürler, Batı felsefesini Türkçeye çevirerek ve yorumlayarak Türk düşüncesinin gelişmesine katkıda bulunmuşlardır.
20. yüzyılda, Türk felsefesi önemli bir gelişme göstermiştir. Bu dönemde, birçok filozof, çeşitli alanlarda çalışmalar yapmış ve Türk düşüncesine önemli katkılarda bulunmuştur.
| Filozof | Doğum-Ölüm Tarihleri | Başlıca Eserleri |
|---|---|---|
| Nurettin Topçu | 1909-1975 | İdeolocya ve Ülkü, Varoluş Felsefesi, Tasavvuf ve İdeolocya |
| Aydın Sayılı | 1913-1993 | Türk Edebiyatı Tarihi, Türk Tarihi, Türk Kültür Tarihi |
| Mübahat Türker Küyel | 1919-2019 | Anadolu Medeniyeti, Türk Felsefesi Tarihi, Türk Kültür Tarihi |
| İoanna Kuçuradi | 1936- | Özgürlük ve Varoluş, Değerler Felsefesi, Etik Felsefesi |
| Uluğ Nutku | 1955- | İnsan Felsefesi, Toplum Felsefesi, Etik Felsefesi |
Türk felsefesi, yüzyıllar boyunca önemli bir gelişme göstermiştir. Türk filozoflar, çeşitli alanlarda çalışmalar yapmış ve Türk düşüncesine önemli katkılarda bulunmuştur. Türk felsefesi, bugün de gelişmeye ve yeni düşünceler üretmeye devam etmektedir.
Türk Felsefesine Katkıda Bulunan Başlıca Filozoflar Türk Felsefesi - VikipediBilim, sürekli olarak yeni keşifler ve bilgilerle ilerleyen bir alandır. Bu ilerleme sürecinde, bilimsel kuramlar da zaman içinde değişime uğrar. Bu değişim, bilimsel yöntemin bir parçasıdır ve bilimin ilerlemesini sağlar.
Bilimsel değişim, bilimin ilerlemesi için olmazsa olmazdır. Yeni keşifler ve bilgiler sayesinde, bilimsel kuramlar sürekli olarak değişime uğrar ve daha doğru hale gelir. Bu sayede, insanlık yeni teknolojiler geliştirir, yeni tedavi yöntemleri keşfeder ve dünyayı daha iyi anlar.
Bilimsel kuramlar, zaman içinde sürekli olarak değişime uğrar. Bu değişim, bilimsel yöntemin bir parçasıdır ve bilimin ilerlemesini sağlar. Yeni keşifler ve bilgiler, yeni teknolojiler ve farklı bakış açıları, bilimsel değişimin temel nedenleridir. Bilimsel değişim, bilimin ilerlemesi için olmazsa olmazdır.
Bilimsel Kuramların DeğişimiFelsefe, insan varoluşunun anlamı, doğanın yapısı ve bilginin temelleri gibi temel soruları inceleyen bir düşünce disiplinidir. Felsefeciler, felsefe üzerine inceleme yapan ve felsefi sorulara cevap arayan kişilerdir. Filozoflar ise felsefi sorulara cevap arar ve yeni felsefi sorular ortaya koyan kişilerdir. Felsefeciler ve filozoflar, felsefenin gelişimine katkıda bulunurlar.
Felsefeciler ve filozoflar, felsefenin gelişimine katkıda bulunarak, insanlığın bilgi ve anlayışının artmasına yardımcı olurlar. Felsefe, insanların dünyayı ve kendilerini anlamalarına yardımcı olur. Ayrıca, felsefe insanların eleştirel düşünme becerilerinin gelişmesine katkı sağlar.
Felsefeciler ve filozoflar, felsefenin gelişimine katkıda bulunarak, insanlığın bilgi ve anlayışının artmasına yardımcı olurlar. Felsefe, insanların dünyayı ve kendilerini anlamalarına yardımcı olur. Ayrıca, felsefe insanların eleştirel düşünme becerilerinin gelişmesine katkı sağlar.
Felsefenin Önemi ve Faydaları20. yüzyıl dünya tarihi, First ve Second World War gibi büyük çatışmalara, yeni siyasi ideolojilerin ortaya çıkışına, önemli ekonomik krizlere, uluslararası önemli örgütlerin kurulmasına ve bilimsel-endüstriyel devrimin hızlanmasına tanıklık etti. Kültür ise resim, mimari ve edebiyatta yeni akımların yükselişine, sinema ve televizyonun gelişmesine ve popüler kültürün yaygınlaşmasına sahne oldu. Felsefe ise bu dönemi insan varoluşu, bilgi ve gerçeklik, dil ve zihin, ahlak ve değerler, toplum ve politik felsefe gibi konuları sorgulayarak geçirdi. Bu sayede çok sayıda yeni felsefi akım ortaya çıktı ve birçok düşünür dünya çapında tanınırlık kazandı.
20-21. yüzyıl düşünce hayatına damgasını vuran filozoflar arasında şunlar yer alır:
Nusret Hızır (Türkiye):20. yüzyılda, felsefe düşünce tarihinde yeni bir dönemin başlangıcını teşkil etmiştir. Bu yüzyılda birçok yeni felsefi akım ortaya çıkmış ve birçok önemli düşünür dünya çapında tanınırlık kazanmıştır. Bu düşünürlerin çalışmaları, günümüz felsefesini ve kültürünü önemli ölçüde etkilemiştir.