Lise Felsefe 2.Dönem Başı Sınav (Klasik) -11.Sınıflar

Locke, insan doğasının başlıca özelliklerinin akıl, özgür irade ve sosyallik olduğunu savundu.

Empiristler, bilginin doğuştan değil, sonradan edinildiğini savunuyorlardı.

Fransız İhtilali, düşünce özgürlüğünün artmasına yol açmıştır. Bu da, yeni felsefi düşüncelerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Örneğin, filozof Jean-Jacques Rousseau, ihtilalden sonra "Toplum Sözleşmesi" adlı eserini yayınlamıştır. Bu eser, demokrasi düşüncesinin gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. İhtilal, ayrıca, edebiyatta realizm akımının ortaya çıkmasına yol açmıştır. Realizm akımı, yazarların gerçek hayatı olduğu gibi yansıtmasını amaçlar. Örneğin, yazar Honoré de Balzac, realizm akımının öncülerinden biridir. Balzac, eserlerinde Paris'in alt sınıflarının hayatını gerçekçi bir şekilde yansıtmıştır.

Romantizm akımı, duygu ve coşkunun ön planda olduğu, sade bir dilin kullanıldığı edebî akımdır. Bu akımın ilkeleri 19. yüzyılda Victor Hugo tarafından belirlenmiş, bu akım felsefe ve edebiyatı etkilemiştir. Örneğin, filozof Friedrich Schelling, romantizm akımının etkisiyle yazdığı eserlerinde, doğanın güzelliğini ve önemini vurgulamıştır. Romantizm akımı, ayrıca, edebiyatta önemli bir etkiye sahip olmuştur. Örneğin, yazar Victor Hugo, romantizm akımının öncülerinden biridir. Hugo, eserlerinde tarihî olayları ve kahramanları romantik bir şekilde anlatmıştır.

Bilimsel yöntem, bir hipotezin oluşturulması, hipotezin test edilmesi ve sonuçların yorumlanması adımlarından oluşur. Hipotez, bir belirli konuyla ilgili bir iddiadır. Hipotez, gözlemler ve deneyler yapılarak test edilir. Deneyler sonucu elde edilen veriler, hipotezi destekliyorsa hipotez doğru kabul edilir. Hipotez, deneyler sonucu elde edilen veriler tarafından desteklenmiyorsa hipotez yanlış kabul edilir.

Kopernik'in Güneş merkezli evren modeli, Dünya merkezli evren modelini savunan Kilise'nin öğretilerine aykırıydı. Bu nedenle, Kilise otoriteleri Kopernik'i kınadılar ve alay ettiler.

F. Bacon, bilimsel yöntemin gözlem ve deney temelinde olması gerektiğini savunmuştur. Ayrıca, bilimsel yöntemin tümevarım ve tümdengelim yöntemlerini bir arada kullanması gerektiğini belirtmiştir. Bacon, bilim insanının indüksiyon ve dedüksiyon yöntemlerini kullanarak bilimsel bilgiye ulaşabileceğini ifade etmiştir.

Hristiyan felsefesi, Hristiyanlığın öğretileri ile felsefi düşüncenin birleşmesinden oluşmuştur. Bu dönemde felsefe, teolojiye yaklaşmış ve çoğunlukla onun bir parçası olarak görülmüştür.

Hristiyan filozoflar, Hristiyanlık dinine karşı yapılan eleştirileri savunmak için felsefeden yararlanmışlardır. Ayrıca, inancı akılsal olarak açıklamaya çalışarak, Hristiyanlık dininin daha anlaşılır ve kabul edilebilir olmasını sağlamaya çalışmışlardır.

Organon, Aristoteles'in mantık alanına ait eserlerinin toplu adıdır. İsagoji, Porphyrius'un mantık alanına ait eseri olup, kategoriler ve terimler hakkında bilgi içerir. Nikomakhos Ahlakı, Aristoteles'in ahlak felsefesine ilişkin eseridir.

Beyt'ül Hikme, Müslüman bilim adamlarının ve filozoflarının çalışmalarını desteklemek ve bilgi alışverişini kolaylaştırmak için kurulmuştur. Burada, Yunanca, Süryanice, Farsça ve Hintçe gibi çeşitli dillerden eserler Arapçaya çevrilmiş ve yorumlanmıştır. Beyt'ül Hikme, İslam felsefesinin ve biliminin gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır.

İslam felsefesi, sadece Müslümanların geliştirdiği bir felsefe değildir. İslam coğrafyasında yaşayan farklı dinlere mensup veya herhangi bir dine mensup olmayan filozofların yapmış olduğu felsefi çalışmalar da İslam felsefesi altında incelenir. İslam felsefesi filozoflarından Razi, Tanrı ile insan arasında aracı kabul etmeyerek deist bir yaklaşım sergilemiştir. İbnü’r Râvendi ise Tanrı’nın varlığını kabul etmeyerek gerçek olan tek şeyin ezeli ve ebedi olan madde olduğunu savunmuştur. El Kindî, Fârâbî, İbn Sînâ ve İbn Rüşd gibi filozoflar tarafından meşşâiyye felsefesi oluşturulmuştur. Bu felsefe İslam esaslarına bağlı, ağırlıklı olarak Aristoteles, kısmen de Platon etkisiyle oluşmuş mantık ve matematik temelli görüşler içerir. İslam felsefesinde tümel kavramların ne olduğu, nesnede mi nesnelerden bağımsız mı bulunduğu tartışması; Tanrı’da bulunup bulunmadığı tartışmasıyla mantık, bilgi ve inanç açısından yeniden şekillenmiştir. Kavram realizmine göre tümel kavramların varlığı Tanrı’nın zihnindedir. Kavramcılık (konseptualizm) tümel kavramları Tanrısal açıklamalardan ayırır. Adcılık (nominalizm) görüşüne göre tümel kavramlar, birbirine benzeyen nesnelerin ortak özelliklerine adlar verilmesiyle oluşur.

Aydınlanma dönemi filozofları ve düşünürleri ve felsefi görüşleri.

1. J. Locke, mutlak monarşiye karşı liberal bir devlet sistemini savunmuştur. 2. Montesquieu, devletin yetkilerinin yasama, yürütme ve yargı olarak üç ayrı organa paylaştırılması gerektiğini savunmuştur. 3. Rousseau, genel iradenin egemen olması gerektiğini savunmuştur. 4. Mutlak monarşi, devletin her türlü gücü elinde bulundurmasının birlik ve beraberlik açısından zorunlu olduğu görüşünü savunur. 5. Liberalizm, özgürlük ve eşitliğe dayalı bir devlet sistemini savunur. 6. Toplumsal sözleşme, insanların doğal haklarını korumak için devletin var olduğunu savunur. 7. Ayrım güçler ilkesi, devletin yetkilerinin yasama, yürütme ve yargı olarak üç ayrı organa paylaştırılması gerektiğini savunur. 8. Genel irade, toplumun ortak çıkarını ve yararını yansıtan bir kavramdır. 9. Halk egemenliği, egemenliğin kayıtsız şartsız halka ait olması gerektiğini savunur. 10. Özgürlük, insanların kendi düşüncelerini ve eylemlerini kendi iradeleriyle belirleyebilmesi durumudur.