10.Sınıf İslam Bilim Tarihi Dersi (1. ÜNİTE İSLAM BİLİM TARİHİNE GİRİŞ) Özeti

İSLAM BİLİM TARİHİNE GİRİŞ

İnsanların âlemi tasavvur edebilmeleri için bilime ihtiyaçları vardır. Evrendeki olgu ve olayları birtakım yöntem ve tekniklerle açıklamaya çalışan ilim/bilim kav- ramı Kur'an-ı Kerim'de de sıkça zikredilmektedir.

İslam Bilim Tarihini Neden Öğrenmeliyiz?

• İslam bilimi, gerçeklik, faydacılık ve gayecilik gibi üç temel kavramı esas almıştır.
• Gerçekçilik, olgu ve olayları anlamlandırmayı; faydacılık, insanlığın yararına olan faaliyetlerde bulunmayı; gayecilik ise insanı Allah'ın varlığına gö- türmeyi amaçlar.
• Geniş bir bilimsel vizyon anlayışına sahip olan İslam Bilimi; farklı kitlelere hitap eden, sürekli gelişim içinde ol- mayı teşvik eden, yenilikçi, insanlar arasında ayrım yapmayan, bilimi, bilimsel çalışmaları ve geniş bir bilimsel vizyon anlayışına insanlarını sürekli desteklemeyi amaç edinmiştir.
• İslam peygamberi Hz. Muhammed’in ilmi mü'minin yitik ma- lıdır, onu nerede bulursa alır; (bkz. Tirmizi, İlim, 19), "İlim Çin'de bile olsa öğre- niniz."1 buyurması İslam'ın bilime, dil, din, ırk, cinsiyet, hayat tarzı, coğrafya vb. farklılıklar gözetmeden ortak miras anlayışı ile baktığını ve taşıdığı mesajların evren- selliğini göstermektedir.
• Bu anlayışla İslam devletinin yöneticileri sınır ve farklılık gözetmeksizin bilimsel faaliyetleri desteklemişlerdir.
• Örneğin Abbasiler Dönemi'nde açılan medrese, hastane, rasathane gibi bilimsel çalışmalar yapılan yerlere yabancı bi- lim insanları cazip şartlar sunularak davet edilmiştir.

İslam Bilim Tarihçiliğinin Gelişmesine Katkı Sağlayan Batılı Bilim İnsanları

• İslam bilimi 19. yüzyılda Batılı bilim insanlarının ilgisini çekmeye başlamıştır.
• Bu bilim insanları yaptıkları çalışmalar ile İslam bilim tarihçiliğinin gelişmesinde önemli rol oynamışlardır.
• Fransız şarkiyatçısı olan Joseph Toussaint Reinaud [Cosef Tosand Reynaud (1795-1867)] İslam tarihi ve sanatları, İslam arkeolojisi, nümizmatik, Doğu'nun Antik ve Orta Çağ coğrafyası, Doğu-Batı ilişkileri üzerine çalışmalar yapmıştır.
• Alman bilim insanı Franz Woepcke [Frans Vopke (1826-1864)], İslam bilimi alanında önemli çalışmalar yapmıştır (Görsel 1.4).

Sonuç

İslam bilim tarihi, insanlığın ortak bir mirasıdır. Bu mirası anlamak ve geleceğe taşımak için İslam bilim tarihini öğrenmek her Müslüman için önemli bir görevdir.

• İslam Bilim Tarihi Ders Kitabı, MEB, 2017
• İslam Bilim Tarihi: Bir Giriş, Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu, IRCICA, 2017
• https://islamansiklopedisi.org.tr/islam-bilim-tarihi

• https://www.youtube.com/watch?v=5XyvO9PY6Wc
• https://www.youtube.com/watch?v=iG39T00LYBo

İslam Bilim Tarihine Giriş

İslam dünyası, bilim tarihinde önemli katkılarda bulunmuştur. İslam bilim tarihi, birçok bilim insanının çalışmalarını içeren geniş bir alandır. Bu alanda yapılan çalışmalar, günümüz biliminin temelini oluşturmuştur.

Batılı Bilim İnsanlarının Çalışmaları

Batılı bilim insanları, İslam bilim tarihine olan ilgilerini 17. yüzyılda başlatmışlardır. Bu dönemde, İslam bilim insanlarının eserleri Latinceye çevrilmiş ve Avrupa'da tanıtılmıştır. İlk olarak Fransız matematikçi François Woepcke (1821-1878), Arapça bilimsel eserleri Fransızcaya çevirmiştir. Bu çeviriler, Batı dünyasında İslam bilim tarihine olan ilgiyi artırmıştır.

Sonuç

Batılı bilim insanlarının çalışmaları, İslam bilim tarihine olan ilgiyi artırmıştır. Bu çalışmalar, İslam bilim insanlarının çalışmalarının günümüz biliminin temelini oluşturduğunu göstermiştir.

Türk Araştırmacıların Çalışmaları

Türk araştırmacılar, İslam bilim tarihine olan ilgilerini 19. yüzyılda başlatmışlardır. Bu dönemde, Salih Zeki (1864-1921), Aydın Sayılı (1913-1993) gibi bilim insanları, İslam bilim tarihine önemli katkılarda bulunmuşlardır.

Sonuç

Türk araştırmacıların çalışmaları, İslam bilim tarihine olan ilgiyi artırmıştır. Bu çalışmalar, Türk bilim insanlarının İslam bilim tarihine önemli katkılarda bulunduğunu göstermiştir.

İslam Bilim Tarihinde Birincil Kaynak Kullanımı

İslam bilim tarihi araştırmalarında birincil kaynak kullanımı önemlidir. Birincil kaynaklar, araştırılan döneme ait olan kaynaklardır. Bu kaynaklar arasında el yazmaları, orijinal belgeler, sanat eserleri, tarihî buluntular vb. yer almaktadır. Birincil kaynakların kullanılması, çalışmaların özgünlük kazanmasını sağlar.

Sonuç

İslam bilim tarihi araştırmalarında birincil kaynak kullanımı önemlidir. Birincil kaynakların kullanılması, çalışmaların özgünlük kazanmasını sağlar.

İslam Bilim Tarihi İle İlgili Kaynaklar

• İslam Bilim Tarihi (Franz Rosenthal)
• Türklerde Bilim, Teknik ve Sanat Tarihi (Aydın Sayılı)
• el-Fihrist (İbnü'n Nedîm)

İçerikle Alakalı Video Linkleri

• İslam Bilim Tarihine Giriş
• İslam Bilim Tarihinde Önemli Şahsiyetler
• İslam Bilim Tarihinde Birincil Kaynak Kullanımı

İslam Bilim Tarihine Giriş

İslam bilim tarihi, İslam kültür çevresinde yapılan bilimsel çalışmaların tarihini inceleyen bir disiplindir. İslam bilim tarihi, İslam'ın doğuşundan günümüze kadar olan dönemi kapsar. Bu dönemde, Müslüman bilim insanları matematik, astronomi, fizik, kimya, tıp, coğrafya ve diğer birçok bilim alanında önemli katkılarda bulunmuşlardır.

İslam Bilim Tarihçeleri

İslam bilim tarihi alanında çalışan birçok bilim insanı olmuştur. Bu bilim insanları, İslam bilim tarihinin kaynaklarını inceleyerek, Müslüman bilim insanlarının çalışmalarını günümüze aktarmışlardır. En önemli İslam bilim tarihçileri arasında şunlar yer almaktadır:

• İbnü'l Kıftî (?-1248)
• İbn Ebû Useybia (1203-1270)
• Kâtip Çelebi (1609-1657)
• Salih Zeki Bey (1864-1921)
• Prof. Dr. Fuat Sezgin (1924-2018)

İslam Bilim Tarihinin Önemi

İslam bilim tarihi, günümüz bilim dünyasının oluşumunda önemli bir rol oynamıştır. Müslüman bilim insanlarının çalışmaları, Avrupa'daki bilimsel gelişmelerin temelini oluşturmuştur. Bu nedenle, İslam bilim tarihi, bilim tarihi alanında önemli bir yere sahiptir.

Sonuç

İslam bilim tarihi, İslam kültür çevresinde yapılan bilimsel çalışmaların tarihini inceleyen bir disiplindir. İslam bilim tarihi, İslam'ın doğuşundan günümüze kadar olan dönemi kapsar. Bu dönemde, Müslüman bilim insanları matematik, astronomi, fizik, kimya, tıp, coğrafya ve diğer birçok bilim alanında önemli katkılarda bulunmuşlardır. İslam bilim tarihi, günümüz bilim dünyasının oluşumunda önemli bir rol oynamıştır. Müslüman bilim insanlarının çalışmaları, Avrupa'daki bilimsel gelişmelerin temelini oluşturmuştur. Bu nedenle, İslam bilim tarihi, bilim tarihi alanında önemli bir yere sahiptir.