2024-2025 8.Sınıf Çevre Eğitimi Dersi 1.Dönem 2.Yazılı Soruları (2023-12-16)

İnsan faaliyetleri sonucu atmosferde artan karbanodi oksit tarzı gazların, yansıyan ışınları tutarak atmosferin sıcaklığının yükselmesine sebep olmasına küresel ısınma denir.

Küresel ısınma, insan faaliyetleri ve doğal süreçler nedeniyle atmosferdeki sera gazlarının (örneğin, karbondioksit, metan, azot oksitler) artması sonucu oluşan bir olaydır. Bu sera gazları atmosferde birikerek güneş ışınlarının yüzeye gelmesini engellemezken, yeryüzünden yansıyan ısıyı yakalayarak atmosferin ısınmasına yol açar. Bu artan sıcaklık, iklim değişikliklerine neden olur; buzulların erimesi, deniz seviyelerinin yükselmesi, hava koşullarının değişmesi gibi çeşitli etkiler görülür. Küresel ısınmanın etkileri çevre, ekosistemler, su kaynakları ve insan yaşamı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.

1: Buzulların erimesi -- 2: Okyanusların yükselmesi --- 3: İklim değişikliği --- 4: biyolojik çeşitliliğin azalması --- 5: Canlı türlerinin yok olması

1. Kutuplardaki buzulların erimesi ve deniz seviyesinin yükselmesi, küresel ısınmanın etkilerinden biridir. 2. Sıcaklık artışı, ekosistemleri ve biyolojik çeşitliliği olumsuz etkileyerek türlerin yaşam alanlarını değiştirebilir. 3. Küresel ısınma, aşırı hava olaylarının sıklığını ve şiddetini artırarak, seller, kuraklık ve kasırgalar gibi doğal afetleri tetikleyebilir. 4. Okyanuslardaki su sıcaklığının artması, deniz yaşamı üzerinde olumsuz etkiler yaratarak balık popülasyonlarını etkileyebilir ve ekosistem dengesini bozabilir. 5. Küresel ısınma, tarım verimliliğini azaltarak gıda üretimini olumsuz etkileyebilir ve iklim değişikliği nedeniyle bazı bölgelerde tarım yapılabilir alanları daraltabilir.

1: Küresel ısınma --- 2: Biyolojik çeşitliliğin azalması --- 3: Ozon tabakasının incelmesi --- 4:Asit yağmurları --- 5: İklim değişiklikleri

Küresel çevre problemleri, dünya genelinde çevre ve ekosistemleri olumsuz etkileyen önemli sorunlardır. Bu problemler arasında en belirgin olanları şunlardır: 1. İklim değişikliği, sera gazlarının artması nedeniyle atmosferin ısınması ve doğal dengenin bozulması sonucu ortaya çıkar. 2. Su kirliliği, endüstriyel atıklar, tarım ilaçları ve evsel atıklar nedeniyle su kaynaklarının kirlenmesidir. 3. Biyolojik çeşitliliğin azalması, habitat kaybı, aşırı avlanma ve iklim değişikliği gibi etkenlerle birçok türün yok olması veya nesli tükenmekte olan tehlike altındaki türlerin sayısının artmasıdır. 4. Hava kirliliği, sanayi atıkları, araç emisyonları ve enerji üretimi nedeniyle atmosferde zararlı gazların birikmesiyle oluşur. 5. Plastik kirliliği, plastik ürünlerin yaygın kullanımı ve atıklarının doğaya atılması sonucu denizler, nehirler ve toprakların plastik atıklarla kirlenmesidir.

1: Sanayi ve teknolojinin gelişmesi --- 2: Artan nüfus --- 3: Motorlu taşıtların artması --- 4:Ormansızlaşma ---- 5: Geri dönüşüm kullanılmaması

1. Fosil yakıtların yanması ve endüstriyel faaliyetlerin artması atmosferdeki karbon dioksit (CO2) ve diğer sera gazlarının artışına neden olarak küresel ısınmayı tetikler ve iklim değişikliğine yol açar. 2. Orman alanlarının tahribi ve ormansızlaşma, fotosentez sürecine engel olur ve atmosferdeki karbon miktarının artmasına sebep olarak karbon döngüsünü etkiler. 3. Tarım uygulamalarında kullanılan kimyasal gübreler ve pestisitler, toprağın doğal besin döngüsünü bozabilir ve su kaynaklarına karışarak su döngüsünü etkiler. 4. Sanayi atıkları ve evsel atıkların bilinçsizce yönetilmesi, su kaynaklarının ve toprağın kirlenmesine yol açarak madde döngüsünü olumsuz etkiler. 5. Atık elektronik eşyaların yetersiz geri dönüşümü, nadir madenlerin çıkartılmasını artırarak doğal kaynakların tükenmesine ve madde döngüsündeki dengesizliklere sebep olabilir.

Ürünün ham maddelerinin elde edilmesinden başlayarak, üretim, dağıtım, tüketici tarafından ürünün kullanılması ve kullanım sonrası ortaya çıkan atıkların ayıklanmasına kadar geçen tüm sürece denir.

Yaşam Döngüsü Analizi, ürün veya hizmetin hammaddeden üretimine, dağıtımına, kullanımına ve sona ermesine kadar tüm aşamalarını inceleyerek çevresel etkilerini anlamayı amaçlayan bir yöntemdir. Bu analizle, kaynak kullanımı, enerji tüketimi, atıkların yönetimi ve karbon ayak izi gibi faktörler değerlendirilerek daha sürdürülebilir çözümler geliştirilmesine yardımcı olur.

1: Su kaynaklarının kirlenmesi -- 2: Hava kirliliği -- 3: Gürültü kirliliği -- 4: Küresel ısınma -- 5: Doğal dengenin bozulması

Plansız kentleşme ve kaçak yapılaşma, çeşitli çevre sorunlarının ortaya çıkmasına neden olur. Bu sorunlar arasında altyapı eksiklikleri, su sıkıntısı, trafik sıkışıklığı, hava kirliliği, yeşil alanların azalması, doğal yaşamın bozulması, imar planına uyumsuz yapılaşma, estetik kaygıların göz ardı edilmesi, toplumsal eşitsizliklerin artması ve sağlık sorunları gibi sorunlar bulunabilir. Bu sorunlar çevre ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.

Madde döngüleri sayesinde su, toprak, mineral gibi cansız faktörlerle canlılar arasında daima madde alışverişi gerçekleşir. Bu alışveriş sayesinde canlı ve cansız varlıklar arasında dengeli bir düzen ve uyum meydana gelir. Madde döngüleri bozulursa bu denge bozulur ve yukarıdaki sorunlar ortaya çıkabilir.

Ormansızlaşma, karbon döngüsünü olumsuz etkiler. Çünkü ormanlar, fotosentez yoluyla atmosferdeki karbondioksiti alarak oksijen üretir. Fosil yakıtların aşırı kullanımı, hava kirliliğine neden olarak atmosferdeki sera gazlarının miktarını artırır. Egzoz gazları, hava kirliliğine neden olarak atmosferdeki sera gazlarının miktarını artırır. Atık üretimi, su ve toprak kirliliğine neden olarak madde döngülerini bozar.

Ekolojik ayak izi, bir kişinin, bir nüfusun veya bir toplumun yaşam tarzı nedeniyle kullandığı doğal kaynakların miktarını ifade eder. Bu kaynaklara, su, toprak, hava ve enerji kaynakları dahildir. Ekolojik ayak izi, sürdürülebilirlik açısından önemli bir kavramdır. Bir ülkenin veya bir nüfusun ekolojik ayak izi, o ülkenin veya nüfusun doğal kaynaklarını ne kadar hızlı tükettiğini gösterir. Ekolojik ayak izi, sürdürülebilir bir yaşam tarzı sürdürmek için ne kadar kaynak kullanılması gerektiğini belirlemek için kullanılabilir.

Güneş enerjisi, ısı ve elektrik enerjisi üretmek için kullanılabilir. Ayrıca, su arıtmada ve tarımda da kullanılabilir.

Jeotermal enerji, elektrik üretimi, ısıtma ve soğutma için kullanılabilir. Ayrıca, turizmde de kullanılabilir.

Yenilenebilir enerji kaynakları, sınırsız olmaları ve çevreye zarar vermemeleri nedeniyle geleneksel enerji kaynaklarının yerine geçebilecek potansiyele sahip enerji kaynaklarıdır.

Organik tarımda, üretimde kimyasal gübre, ilaç, hormon vb. maddeler kullanılmaz. Bu sayede, insan sağlığı ve çevre korunmuş olur.

Sakin şehirlerde, trafik, gürültü, hava kirliliği gibi çevre sorunları en aza indirgenmiştir. Bu şehirler, sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda planlanmış ve yönetilmektedir.