2022-2023 10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 2.Dönem 1.Yazılı (TEST)

Bu sorunun cevabı, D seçeneği olan "Eleştiri" şeklindedir. "Toplumsal bir kurumu, bir olayı, bir olguyu, bir bireyi veya bir düşünceyi eleştiri yoluyla anlatan yazılara eleştiri denir. Eleştiri, bir konuyu derinlemesine inceleyerek olumlu veya olumsuz yönlerini değerlendirir. Eleştiri yazıları, genellikle bir görüş veya yorum içerir ve okuyucuya düşünmeyi ve konu hakkında farklı perspektifler geliştirmeyi teşvik eder.

Soruda verilen ifade "Her milletin edebiyatı, kendisini en güzel bir şekilde yansıtır" şeklindedir. Bu ifade, edebiyatın hangi anlayışa işaret ettiğini sorgulamaktadır. Doğru cevap, D) Milliyetçilik'tir. Milliyetçilik, bir milletin değerlerini, kültürünü, tarihini ve kimliğini vurgulayan bir edebiyat anlayışıdır. Milliyetçi edebiyat, milletin duygusal bağlarını güçlendirmeyi, milli değerleri yüceltmeyi ve toplumun ortak bir kimlik duygusu geliştirmesini amaçlar. Verilen ifade, her milletin kendi edebiyatını en güzel bir şekilde yansıttığını vurgulayarak milliyetçilik anlayışına işaret etmektedir.

Soruda, verilen eserler arasından epik türde bir eserin seçilmesi istenmektedir. Doğru cevap, C) Hüsn ü Aşk'tır. Hüsn ü Aşk, Nazım Hikmet tarafından yazılan bir şiir kitabıdır ve epik türde değildir. Epik tür, genellikle kahramanlık, macera ve mitolojik unsurlar içeren uzun ve destansı anlatılara denir. Kutadgu Bilig, Dede Korkut Hikayeleri, Divan-ı Lügatit-Türk ve Şehname, Türk edebiyatının epik türdeki önemli eserlerindendir. Ancak Hüsn ü Aşk, Nazım Hikmet'in modern şiir anlayışıyla kaleme aldığı bir şiir kitabıdır ve epik türde değildir.

Soruda, masalın özelliklerinden biri olmayan seçenek aranmaktadır. Doğru cevap, C) Olayların ve kişilerin somut bir şekilde betimlenmesi'dir. Masallar, genellikle olağanüstü olayları konu alır ve fantastik unsurlar içerir. Kahramanları genellikle belirgin karakteristik özelliklere sahiptir ve masallar genellikle belli bir öğreti vermek amacıyla yazılır. Ayrıca, masallar genellikle belli bir söylem veya üslup kullanarak anlatılır. Ancak masalların olayları ve kişileri somut bir şekilde betimlemesi zorunlu değildir. Bu nedenle, C seçeneği masalların özelliklerinden biri değildir.

Soruda, Türk edebiyatında ilk hikayenin hangi yazar tarafından yazıldığı sorulmaktadır. Doğru cevap, A) Ömer Seyfettin'dir. Türk edebiyatında modern hikaye türünün öncüsü kabul edilen yazar Ömer Seyfettin'dir. Ömer Seyfettin, 20. yüzyılın başlarında hikaye türünde önemli eserler vermiştir ve bu eserler Türk edebiyatında yeni bir dönemin başlangıcını simgeler. Bu nedenle, Türk edebiyatında ilk hikaye Ömer Seyfettin tarafından yazılmıştır.

Soruda "Türk edebiyatında 'Hikaye-i Şehriyari' tarzı hangi yazar tarafından oluşturulmuştur?" sorulmaktadır. Doğru cevap, C) Hüseyin Rahmi Gürpınar'dır. "Hikaye-i Şehriyari" tarzı, şehir hayatının sosyal, kültürel ve toplumsal yönlerini konu alan edebi bir tarzdır. Bu tarzı Türk edebiyatında ilk kez Hüseyin Rahmi Gürpınar kullanmıştır. Hüseyin Rahmi Gürpınar, döneminin İstanbul'unu ve şehir hayatını anlatan eserleriyle tanınmış bir yazardır. Onun eserleri, insan ilişkileri, ahlaki değerler ve şehir yaşamının çeşitli yönleri üzerine odaklanır.

Cevap anahtarı: C) Orhan Veli Kanık. "Gençliğim Eyvah" şiiri, Türk edebiyatının önemli şairlerinden Orhan Veli Kanık'a aittir. Orhan Veli Kanık, 20. yüzyılın ikinci yarısında etkili olan İkinci Yeni akımının temsilcilerinden biridir. Şiirlerinde sade bir dil kullanır ve günlük yaşamın içinden konuları işler. "Gençliğim Eyvah" şiiri de bu tarzda yazılmış ve gençlik dönemine dair duyguları yansıtan bir yapıya sahiptir.

Soruda "Divan-ı Hikmet" eserinin hangi Türk şairine ait olduğu sorulmaktadır. Doğru cevap, B) Şeyyad Hamza'dır. "Divan-ı Hikmet", Şeyyad Hamza'ya ait bir eserdir. Şeyyad Hamza, 16. yüzyılda yaşamış olan önemli bir Türk şairidir. Divan edebiyatı geleneğinde yer alan eserleriyle tanınmaktadır. "Divan-ı Hikmet", onun en önemli eserlerinden biridir ve şiirlerinin derlendiği bir divandır.

Cevap anahtarı: B) Yaşar Kemal. "Suskunlar", "Bereketli Topraklar Üzerinde" ve "Sarı Zeybek" romanları, ünlü Türk yazar Yaşar Kemal'e aittir. Yaşar Kemal, Türk edebiyatının en önemli yazarlarından biridir ve eserleriyle uluslararası alanda tanınmıştır. Romanlarında genellikle Anadolu'nun kırsal kesimindeki insanların yaşamını ve toplumsal sorunları ele almıştır. Kendine özgü anlatım tarzı ve zengin betimlemeleriyle dikkat çekmektedir.

Cevap anahtarı: B) Tezat. "Var mı, Yok mu?", "Gel, Git!", "Hayır, Evet!" gibi zıt anlamlı sözcüklerin bir arada kullanıldığı sanat, tezat olarak adlandırılır. Tezat, dilin ve anlatımın etkileyici bir özelliğidir ve genellikle şiirlerde sıkça kullanılır. Tezat, zıtlıklar arasındaki çelişkiyi vurgulayarak metne derinlik katar ve okuyucunun dikkatini çeker. Bu sanat, şiirlerin duygusal, düşünsel veya anlamsal boyutunu zenginleştirir.

Soruda verilen parçada bir anlatıcının kişisel deneyimlerini anlattığı görülmektedir. Bu nedenle doğru cevap C) Anı'dır. Parçada, bir kişinin geçmişte aldığı bir kararı ve deneyimini anlattığı görülmektedir. Anlatıcının kendi yaşadıklarını ve düşüncelerini aktardığı bu metin, anı türüne örnek olarak değerlendirilebilir. Anılar, gerçek kişisel deneyimlere dayanır ve kişinin kendi bakış açısını yansıtır.

Cevap anahtarı: C) Dramatik öykü. Bu soruda, öykü türleri arasından hangisinin bir öykü türü olmadığı sorulmaktadır. Diğer seçenekler (Fantastik öykü, Polisiye öykü, Gerçekçi öykü ve Komik öykü) öykü türleri arasında yer alırken, "Dramatik öykü" bir öykü türü olarak sayılmaz. Dramatik öykü, genellikle tiyatro metinlerinde kullanılan bir terimdir ve tiyatral unsurları içeren metinleri ifade eder.

Bu sınıflandırma, Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olan Yahya Kemal Beyatlı'ya aittir. Yahya Kemal Beyatlı, Türk edebiyatının önemli isimlerinden biridir ve edebî eserlerin sınıflandırılmasına dair bu dört gruba dikkat çekmiştir. Lirik eserler, duygusal ve içsel konulara odaklanan şiirleri ifade ederken, epik eserler destansı ve olay örgüsüne dayalı metinleri kapsar. Dramatik eserler, sahnelenmeye uygun tiyatro metinlerini temsil ederken, didaktik eserler ise öğretici ve öğretici bir amaç taşıyan metinleri ifade eder.

Cevap anahtarı: B) Yakup Kadri Karaosmanoğlu. Bu soruda, Tanzimat Dönemi sanatçılarından hangisinin bu döneme ait olmadığı sorulmaktadır. Diğer isimler (Namık Kemal, Şemsettin Sami, Recaizade Mahmut Ekrem ve Ahmet Mithat Efendi) Tanzimat Dönemi sanatçıları arasında yer alırken, "Yakup Kadri Karaosmanoğlu" bu döneme ait değildir. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Cumhuriyet Dönemi yazarlarından biridir.

Cevap anahtarı: D) Biyografi. Bu soruda, hangi seçeneğin bir edebi tür olmadığı sorulmaktadır. Roman, masal, fabl ve efsane edebi türlerdir ve hikaye anlatımına dayanırlar. Ancak "biyografi" bir edebi tür değildir. Biyografi, bir kişinin yaşam öyküsünü anlatan ve gerçek olaylara dayanan bir yazı türüdür.

Cevap anahtarı: A) İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı. Türk edebiyatının en eski dönemi İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı olarak bilinir. Bu dönem, Türklerin İslamiyet'i kabul etmeden önceki dönemi kapsar. Göktürkler dönemiyle başlayan bu edebiyat dönemi, Uygur, Karahanlı, Gazneli ve Selçuklu dönemlerinde de devam etmiştir. Bu dönemde Türkler, destanlar, halk hikayeleri, maniler, koşmalar gibi sözlü edebiyat ürünleriyle kendilerini ifade etmişlerdir.

Cevap anahtarı: C) Bir karakterin tek başına yaptığı konuşma. Monolog, tiyatroda kullanılan bir terim olup, bir karakterin diğer karakterlerin olmadığı bir sahnede, kendi düşüncelerini, duygularını veya hikayesini anlattığı tek başına bir konuşmayı ifade eder. Monologlar genellikle izleyiciye karakterin iç dünyasını aktarmak, düşüncelerini paylaşmak veya olayları açıklamak amacıyla kullanılır. Bu terim, tiyatroda sahne sanatının bir parçası olarak önemli bir iletişim aracıdır.

Cevap anahtarı: A) Haldun Taner. Haldun Taner, "İstanbul Efendisi" adlı eseriyle tanınan bir Türk tiyatro yazarıdır. Bu oyun, Taner'in en ünlü eserlerinden biridir ve İstanbul'un tarihi ve kültürel dokusunu komik bir şekilde ele alır. Haldun Taner, Türk tiyatrosuna çağdaş ve mizahi bir yaklaşım getiren önemli yazarlardan biridir.

Cevap anahtarı: A) "Sesli Kitap" Anı kitapları, yazarın kişisel deneyimlerini anlattığı, gerçek olaylara dayanan edebi eserlerdir. "Geçmiş Zaman Köşkleri", "Anadolu Notları", "Ayaşlı ve Kiracıları" ve "Bir Ömür Nasıl Yaşanır" anı kitaplarıdır çünkü yazarlar kendi yaşadıklarını ve deneyimlerini aktarmışlardır. Ancak "Sesli Kitap" bir anı kitabı değildir, çünkü sesli kitaplar genellikle öykü, roman veya diğer türlerin sesli olarak kaydedilmiş versiyonlarıdır.

Bu sorunun cevabı D) Sahnede yer alan oyuncu sayısı'dır. Tiyatroda kullanılan sahne öğeleri, sahne tasarımını ve görsel sunumu desteklemek için kullanılır. Bunlar arasında perde, kostüm, sahne ışıkları ve dekor yer alır. Sahne düzenlemesi, kostümler, aydınlatma ve dekor, bir tiyatro oyununun atmosferini oluştururken, oyuncu sayısı oyunun yapısal bir unsuru olarak kabul edilmez. Oyuncu sayısı, oyunun metnine ve yönetmenin tercihine bağlı olarak değişebilir.