2024-2025 10.Sınıf Astronomi ve Uzay Bilimleri Dersi 2.Dönem 2.Yazılı Soruları (2024-05-02)

Su saatleri, kum saatleri ve güneş saatleri, zamanı belirlemek için kullanılan araçlardır. Su saatleri, suyun düzenli akışına bağlı olarak zamanı ölçerken, kum saatleri, kumun üstteki çanaktan alttaki çanağa akışı ile zamanı ölçer ve güneş saatleri, Güneş ışınlarının bir cismin üzerinde oluşturduğu gölgeden yararlanılarak geliştirilmiş araçlardır.

Sarkaç hareketi, bir cismin belirli bir nokta etrafında düzenli olarak yaptığı salınım hareketine verilen addır. Sarkaç hareketinin periyodu, yani bir tam salınımı tamamlama süresi, cismin kütlesine ve sarkaç ipliğinin uzunluğuna bağlıdır.

Güneş zamanı, günlük yaşamda kullandığımız zamandır ve Güneş'in gökyüzündeki konumuna göre belirlenir. Yıldız zamanı ise, yıldızların gökyüzündeki konumuna göre belirlenen bir zaman birimidir ve astronomi çalışmalarında kullanılır.

Bölge zamanı, dünyanın farklı bölgelerinde kullanılan zaman dilimlerine göre belirlenir. Her saat dilimi, 15 derecelik bir boylam aralığına karşılık gelir. Aynı saat dilimindeki bölgelerde kullanılan zaman, bölge zamanı olarak adlandırılır.

Yerel yıldız zamanı, gözlemcinin bulunduğu boylama göre hesaplanan yıldız zamanıdır. Gözlemcinin bulunduğu boylam arttıkça, yerel yıldız zamanı da artar.

Boylam farkı, iki gözlem yeri arasındaki boylam farkıdır. Yerel yıldız zamanı ise, bir gözlemcinin bulunduğu boylama göre hesaplanan yıldız zamanıdır. Boylam farkı arttıkça, yerel yıldız zamanı da artar.

Güneş'in günlük görünür hareketi, Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesinden kaynaklanır.

Güneş'in tutulum çemberi üzerindeki hareketi, Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesinden kaynaklanır.

Ay, Dünya'nın etrafında dolanırken aynı zamanda kendi ekseni etrafında da döner. Bu nedenle, Ay'ın günlük hareketi, Ay'ın Dünya'nın etrafındaki dolanım hareketinden kaynaklanır. Ay'ın günlük hareketi, Dünya'nın günlük hareketinden daha yavaştır.

Ay, Dünya'nın etrafında yaklaşık 27,3 günde bir tam tur atar. Bu hareket, Ay'ın Dünya'ya göre konumunun sürekli olarak değişmesine neden olur. Bu nedenle, farklı tarihlerde farklı şekillerde gözlenir.

Güneş tutulması çeşitleri, Ay'ın Dünya ve Güneş arasındaki konumuna göre belirlenir. Tam Güneş Tutulması, Ay'ın Dünya ve Güneş arasında düz bir hat üzerinde bulunması sonucu gerçekleşir. Halkalı Güneş Tutulması, Ay'ın Dünya ve Güneş arasında düz bir hat üzerinde bulunmaması ve Ay'ın Güneş'ten daha küçük olması sonucu gerçekleşir. Parçalı Güneş Tutulması ise, Ay'ın Dünya ve Güneş arasında düz bir hat üzerinde bulunmaması ve Ay'ın Güneş'ten daha büyük olması sonucu gerçekleşir.

Ay tutulması çeşitleri, Dünya'nın Ay ve Güneş arasındaki konumuna göre belirlenir. Tam Ay Tutulması, Dünya'nın Ay ve Güneş arasında düz bir hat üzerinde bulunması sonucu gerçekleşir. Yarı Gölgeli Ay Tutulması, Dünya'nın Ay ve Güneş arasında düz bir hat üzerinde bulunmaması ve Dünya'nın Ay'ın önünden geçerken Ay'ı tamamen kapatmaması sonucu gerçekleşir. Parçalı Ay Tutulması ise, Dünya'nın Ay ve Güneş arasında düz bir hat üzerinde bulunmaması ve Dünya'nın Ay'ın önünden geçerken Ay'ı tamamen kapatması sonucu gerçekleşir.