Lise Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi 2.Dönem 1.Sınav (Klasik)

Tanzimat Dönemi’nde açılan kız öğretmen okulları, kız çocuklarına eğitim alma fırsatı sunarak toplum hayatına katılımlarını artırmış ve okuyan kız çocuklarının sayısının artmasına katkı sağlamıştır.

Cumhuriyet Dönemi’nde astronomi, matematik, fizik, kimya, tıp ve tarih gibi çeşitli alanlarda önemli bilim insanları çalışmalar yapmışlardır. Bu bilim insanlarından bazıları ve çalıştıkları alanlar şunlardır: * Astronomi: Fatin Gökmen * Matematik: Cahit Arf * Fizik: Behram Kurşunoğlu, Orhan Asım Barut, Feza Gürsey * Kimya: Sedat Bey, Mehmet Arif Bey, Ali Rıza Bey * Tıp: Hulusi Behçet, Akil Muhtar Özden, Mazhar Osman * Tarih: Halil İnalcık Bu bilim insanlarının çalışmaları, Türkiye’nin bilim alanında önemli ilerlemeler kaydetmesine katkıda bulunmuştur.

Cumhuriyet Dönemi’nde bilim alanında yaşanan gelişmeler, ülkenin kalkınması ve modernleşmesi için büyük önem taşımaktadır. Bu gelişmeler, ülkenin bilimsel ve teknolojik alanda bağımsızlığını kazanmasını, kendi ihtiyaçlarına yönelik çözümler üretmesini ve rekabet gücünü artırmasını sağlamıştır. Ayrıca, bilim alanındaki gelişmeler, eğitim sisteminin iyileştirilmesine, sağlık hizmetlerinin kalitesinin yükseltilmesine ve toplumun genel refah düzeyinin artmasına katkı sağlamıştır.

Para ayarındaki oynamalar ve devalüasyon, Osmanlı ekonomisinde olumsuz sonuçlara yol açmış ve Yeniçerilerin ayaklanmasına sebep olmuştur. Ayrıca, devletin kendi parasının değerini koruyamadığı için devletin ekonomi üzerindeki denetimi de azalmıştır.

Merkantilizmin etkisiyle Osmanlı'da kâr oranları düşük tutulmuş ve zenginleşmekten ve ihracattan ziyade ithalatı ve aza kanaat etmeyi ön plana çıkaran bir anlayış benimsenmiştir. Bu anlayış, küçük atölyeleri iflasın eşiğine getirmiş ve Osmanlı'nın kapitalist ekonomik anlayışa karşı bir tutum geliştirmesine yol açmıştır.

Lozan Antlaşması'nın ekonomik sonuçları, Türkiye'nin ekonomik bağımsızlığını ve kalkınmasını sağlamıştır.

Misak-ı Millî ve Lozan Antlaşması, Türkiye'nin ekonomik bağımsızlığına vurgu yapmıştır. Bu antlaşmalar, Türkiye'nin siyasi, adli ve mali gelişmesini engelleyen ve sınırlayan hususları kabul etmeyeceğini ve kapitülasyonların her bakımdan kaldırıldığını belirtmektedir.

Tanzimat Dönemi'nde çıkan ilk kanun, 1840 yılında yürürlüğe giren ceza kanunudur.

Tanzimat Dönemi'nde başlatılan Mecelle çalışmaları, Meşrutiyet Dönemi'nde yürürlüğe girmiştir.

1921 Anayasası’na göre her Türk hür doğar ve hür yaşar. Hürriyet, başkasına zarar vermeyen her türlü tasarrufta bulunmaktır. Başkalarının da hürriyeti olduğu için, kişinin hürriyeti de başkalarının hürriyetinin sınırına kadar devam eder.

1924 Anayasası’nda yer alan temel hak ve hürriyetlerden bazıları şunlardır: Kişi dokunulmazlığı, vicdan hürriyeti, seyahat hürriyeti, akit (sözleşme) hürriyeti, sâyü amel (çalışma) hürriyeti, temellük (mülk edinme) ve tasarruf hürriyeti, içtima (toplanma) hürriyeti, cemiyet ve şirket kurma hürriyeti.

Mustafa Kemal Atatürk'ün eğitim anlayışı, çağdaş, demokratik ve laik bir eğitim sisteminin benimsenmesini temel almıştır. Tevhid-i Tedrisat Kanunu, bütün okulların Eğitim Bakanlığı'na bağlanmasını ve eğitim-öğretim birliğinin sağlanmasını öngörmüştür. Millet mektepleri, yeni harfleri tanıtmak ve halkın okuma yazma oranını artırmak amacıyla açılmıştır. Halkevleri, şehirlilerden köylülere kadar herkesin ilmî ve fikrî gelişimine katkı sağlamak amacıyla kurulmuştur. Yeni Türk harfleri, okuma yazmayı kolaylaştırmak ve okuryazar oranını artırmak amacıyla kabul edilmiştir. Karma eğitim sistemi, sadece erkek öğrencilerin değil, kız öğrencilerin de eğitim alabilmesini sağlayan sistemdir. İmam-hatip okulları ve ilahiyat fakülteleri, din görevlileri yetiştirmek için açılan okullar ve fakültelerdir. Üniversite reformu, İstanbul Üniversitesi, Ankara Üniversitesi gibi üniversitelerin açılmasıyla gerçekleştirilen reformdur. Astronomi çalışmaları, Fatin Gökmen gibi bilim insanlarının yaptığı çalışmalardır. Matematik çalışmaları, Cahit Arf gibi bilim insanlarının yaptığı çalışmalardır.