8.Sınıf Fen Bilimleri Üreme, Mitoz Ve Mayoz Bölünme Testi

A seçeneği yanlış olarak verilmiştir. Bira mayası aslında tomurcuklanarak eşeysiz üreme yapar, bu nedenle A seçeneği yanlış verilmiştir. Diğer verilen canlılar ve eşeysiz üreme çeşitleri doğru olarak eşleşmektedir.

Mayoz bölünme, özellikle üreme hücrelerinin (gametlerin) oluşumu sırasında gerçekleşen hücresel bölünme türüdür. Bu bölünme sırasında kromozom sayısında yarı yarıya azalma meydana gelir, bu da yeni oluşan hücrelerin kromozom sayısının sabitlenmesini sağlar. Örneğin, insanlarda normal hücrelerde 46 kromozom bulunurken, üreme hücrelerinde (sperm ve yumurta hücreleri) bu sayı 23'e düşer. Bu sayede döllenme sonucu oluşacak yeni bireyde tekrar 46 kromozom oluşur.

XHXH anne ve XhY baba kombinasyonunda hastalık taşıyan X kromozomu baba tarafından geliyor ancak babada hastalık görülmediği için çocuklarda hastalık da görülmez. Bu kombinasyonda çocukların XHXH ve XhY olacağı için hastalıklı geni taşıyan çocuk olmaz.

Gregor Mendel, kalıtımın temel yasalarını keşfetmek için bezelye bitkisini tercih etti. Bezelyenin tercih edilme nedenlerinden biri, çeşitli özelliklerin belirgin ve farklı formlara sahip olmasıydı. Mendel, bu farklı formları incelerken genlerin nasıl aktarıldığını anlamaya çalıştı. Bezelye bitkisinin tercih edilmesinin sebepleri arasında maliyetinin düşük olması ve kolayca yetiştirilebilir olması da vardır. Ancak, "Kullanabileceği başka materyal olmaması" ifadesi doğru değildir, çünkü Mendel'in çalışmalarında başka bitkileri de inceleme imkanı vardı. Dolayısıyla, doğru cevap "C" seçeneği olacaktır.

Kalıtsal hastalıklar, genetik materyaldeki değişiklikler veya mutasyonlar nedeniyle ortaya çıkan hastalıklardır. "Grip" bir kalıtsal hastalık değildir; grip viral bir enfeksiyondur ve genetik yolla aktarılmaz. Hemofili, renk körlüğü ve yapışık parmaklılık ise kalıtsal hastalıklar arasında yer almaktadır. Dolayısıyla, doğru cevap "D" seçeneğidir.

Doğru cevap B seçeneği (300)'dür. DNA molekülünde adenin (A) nükleotit sayısı da timin (T) nükleotit sayısıyla eşittir, çünkü adenin her zaman timinle eşleşir. Aynı şekilde guanin (G) nükleotit sayısı da sitozin (C) nükleotit sayısıyla eşittir, çünkü guanin her zaman sitozinle eşleşir. Toplam nükleotit sayısı 1400 olduğuna göre, adenin ve timin nükleotitlerinin toplamı 400 + 400 = 800 olur. Bu durumda guanin ve sitozin nükleotitlerinin toplamı da 1400 - 800 = 600 olur. Bu nedenle, guanin nükleotit sayısı 600'dür.

Cevap Anahtarı: C Mitoz bölünme, hücre bölünmesinin bir türüdür ve hücrenin kendini iki eşit parçaya ayırarak çoğalmasını sağlar. Mitoz sırasında gerçekleşen olaylar şu şekildedir: 1. IV. DNA'nın kendini eşlemesi 2. III. Kromozomların hücrenin ortasına dizilmesi (Metafaz) 3. V. Kromozomların kutuplara çekilmesi (Anafaz) 4. II. Hücrenin boğumlanması (Telofaz) 5. I. İki yeni hücre oluşması (Sitokinez) Bu sıralama doğrultusunda, doğru cevap "C" seçeneğidir.

Eşeyli üreme, kalıtsal çeşitliliğe yol açan bir üreme şeklidir. Bu nedenle, canlıların üreme şekilleri arasında eşeyli üreme yer almaktadır. Kedi gibi hayvanlar eşeyli üreme ile çoğalırlar. Diğer seçeneklerde yer alan patates (vejetatif üreme), bira mayası (tomurcuklanarak üreme) ve bakteri (bölünerek üreme) eşeysiz üreme türlerine örnektir ve kalıtsal çeşitliliği sağlamak yerine genetik olarak daha benzer bireylerin oluşmasına neden olur.

Verilen bilgilere göre, homolog kromozomların birbiriyle sarılarak parça değişimi (çaprazlama) olması, canlılarda çeşitliliği sağlayan bir genetik olaydır. Bu olay sonucunda genler arasında karşılıklı parça değişimi gerçekleşebilir ve farklı gen kombinasyonları oluşabilir. Bu da bireyler arasında genetik çeşitliliğin artmasına ve adaptasyon yeteneğinin güçlenmesine yol açar.

Hamur yaparken maya kullanmanın amacı hamurun kabarmasını sağlamaktır. Maya, hamur içindeki nişastayı şekerlere dönüştürür ve bu şekerlerin fermantasyonu sonucu karbondioksit gazı üretilir. Bu gaz, hamurun içinde hapsolur ve hamur kabarır. Maya hücreleri ise bu süreçte tomurcuklanarak çoğalır. Bu yüzden hamurun bekletilmesi, maya hücrelerinin çoğalması ve hamurun daha fazla kabarması için gereklidir.

Kök hücreler, embriyonun ilk aşamalarında görülen ve farklılaşmamış, çeşitli hücre tiplerine dönüşebilme yeteneğine sahip hücrelerdir. Farklılaşma yetenekleri yaş ilerledikçe azalabilir, ancak mitotik bölünme ile yenilenebilirler. Farklılaşma, hücrelerin özelleşmiş fonksiyonlar kazanması sürecidir. Farklılaşma, mitoz veya mitoz sonrası olaylar ile gerçekleşebilir, ancak mayoz ile gerçekleşmez. Mayoz, eşeyli üreme için özelleşmiş bir hücre bölünme türüdür ve genellikle gamet hücrelerinin oluşumunda görülür. Dolayısıyla, C seçeneği yanlıştır.

Renk körlüğü ve hemofili gibi genetik hastalıklar, X kromozomu üzerinde bulunan genlerle ilişkilendirilir. Bu hastalıklar, genellikle X kromozomunun taşıdığı genlerden kaynaklanır. Erkekler XY cinsiyet kromozomlarına sahipken, kadınlar XX cinsiyet kromozomlarına sahiptir. Eğer ilgili gen taşıyıcı X kromozomunda bulunuyorsa, bu hastalığa sahip olma olasılığı artar. Renk körlüğü ve hemofili gibi hastalıklar, bu nedenle genellikle erkek çocuklarda daha sık görülür çünkü erkeklerde Y kromozomu olmadığı için X kromozomlarındaki genler erkek çocuklarda daha belirgin bir şekilde ortaya çıkar. Bu durum, özelliklerin Y kromozomu ile taşınmasıyla açıklanır.

Mitoz bölünme ile vücut hücreleri bölünerek aynı kromozom sayısına sahip iki yeni hücre oluşur. Mayoz bölünme ise üreme hücrelerinin (sperm ve yumurta hücreleri) oluşumu sırasında gerçekleşir ve kromozom sayısını yarıya indirir. Verilen bilgilere göre: İlk mitoz bölünme sonucunda: 32 kromozomlu 2 hücre (her biri 32 kromozomlu) oluşur. İkinci mitoz bölünme sonucunda: Her biri 32 kromozomlu 2 hücre olmak üzere toplam 4 hücre oluşur. Üçüncü mitoz bölünme sonucunda: Her biri 32 kromozomlu 2 hücre olmak üzere toplam 8 hücre oluşur. Mayoz bölünme sonucunda: 16 kromozomlu 4 üreme hücresi oluşur. Toplamda 16 hücre (H: 16) ve her hücrede 16 kromozom (K: 16) oluşur.

Gülsüm ve Tuğçe öğrencileri doğru bilgi vermiştir. Gülsüm, DNA'nın çift zincirli ve sarmal bir yapıya sahip olduğunu doğru şekilde ifade etmiştir. Tuğçe, nükleotit sayısı ve sırasının türler arasında çeşitlilik sağlayarak genetik çeşitliliği oluşturduğunu doğru bir şekilde ifade etmiştir. İrem ve Elif öğrencilerinin ifadeleri yanlıştır. İrem, baskın genlerin büyük harflerle gösterildiğini söylemiştir, ancak aslında baskın genler büyük harfle değil, büyük harfin küçük harfle eşleştirilmesiyle gösterilir. Elif ise cinsiyet kromozomlarının babadan geldiğini söylemiştir, ancak cinsiyet kromozomları kadınlar için X ve erkekler için Y kromozomları şeklindedir ve erkekler babadan Y kromozomunu alır.

Mayoz bölünme sırasında gerçekleşen bir özellik parça değişimidir. Bu özellik, homolog kromozomların karşılıklı olarak birbirine dokunarak gen alışverişi yapması sonucunda ortaya çıkar. Bu süreç, tür içi çeşitliliğin artmasına katkı sağlar çünkü genler farklı kombinasyonlar halinde bir araya gelir, bu da yeni genetik özelliklerin oluşmasını sağlar. Bu nedenle, parça değişimi sayesinde çok hücrelilerde tür içi çeşitlilik sağlanmış olur.

Kız çocuğunun renk körü olması için babasının renk körü olması gereklidir. Çünkü renk körüliği geni X kromozomu üzerinde bulunur ve erkeklerde yalnızca bir tane X kromozomu olduğu için renk körü geni taşıdığında renk körü olurlar. Kız çocuğu ise X kromozomunu her iki ebeveyninden de alır. Eğer baba renk körü ise, kız çocuğu renk körü geni taşıyabilir, ancak renk körü olmaz. Bu nedenle, kız çocuğunun renk körü olması için babasının renk körü olması yeterli değildir.

Mendel'in gözlemlediği sonuçlara göre, bir karakter yönünden melez (heterozigot) olan bireylerin çaprazlanması sonucunda elde edilen dölün tamamen homozigot (saf) bireylerden oluştuğunu görmüştür. Bu durum, melez bireylerin genotipindeki farklı alellerin ayrışarak homozigot bireylerin oluşmasına neden olduğunu gösterir. Bu açıdan bakıldığında, UU x uu çaprazlaması sonucunda tüm dölün UU genotipine sahip olması beklenir, yani tamamen homozigot bireylerin oluşması beklenir. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Eşeysiz üreme, tek bir ebeveyn hücresinin bölünmesi veya parçalanması yoluyla yeni bireylerin oluştuğu üreme şeklidir. Diğer seçeneklerde (B, C, D) eşeysiz üreme örnekleri verilmiştir. Ancak A seçeneğinde kertenkelenin kopan kuyruğunu onarması, eşeysiz üreme ile ilgili bir örnek değildir. Kertenkelenin kopan kuyruğu yeniden büyüme yeteneğine sahip olduğu için bu örnek regenerasyon adı verilen bir süreçle ilgilidir.

DNA molekülü adenin (A) ve timin (T) ile guanin (G) ve sitozin (C) nükleotitlerinden oluşur ve adenin ile timin, guanin ile sitozin arasında eşleşir. Bu kurala göre, bir DNA molekülünde adenin ve timin nükleotitlerinin sayısı aynıdır, aynı şekilde guanin ve sitozin nükleotitlerinin sayısı da aynıdır. Bu soruda toplam nükleotid sayısı 4800 olarak verilmiş ve timin sayısı 700 olarak belirtilmiş. Adenin ile timin nükleotitleri sayı olarak eşit olduğundan, guanin ile sitozin nükleotitleri sayı olarak da eşit olmalıdır. Dolayısıyla guanin sayısı da 700 olacaktır.

İnsanlarda çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemine "ergenlik" denir. Ergenlik dönemi genellikle pubertal değişimlerin yaşandığı ve fiziksel, duygusal ve sosyal açıdan büyük değişikliklerin yaşandığı bir dönemdir. Bu dönemde cinsel olgunlaşma, vücut proporsiyonlarında değişiklikler ve kimlik arayışı gibi önemli gelişmeler meydana gelir.

Bir DNA molekülü, nükleotid adı verilen yapı birimlerinden oluşur. Her bir nükleotid, bir fosfat molekülü, deoksiriboz şekeri ve bir baz içerir. Hidrojen bağı, bu bazların birbirine bağlanmasını sağlayan zayıf bağlantılardır. Dolayısıyla, bu yapıların sayıları arasındaki ilişki I > II = III şeklindedir.

Seçenekler arasında verilen ifadelerden "B) Yumurta ve spermin birleştiği yer döl yatağıdır." yanlıştır. Yumurta ve spermin birleştiği yer döl yatağı (rahim) değil, fallop tüpleridir.

DNA molekülü, nükleotid adı verilen yapı birimlerinden oluşur. Her bir nükleotid, bir baz (adenin, timin, guanin veya sitozin), bir deoksiriboz şeker molekülü ve bir fosfat grubunu içerir. Bu üç bileşen (baz, şeker, fosfat) DNA molekülünün temel yapısını oluşturur. Tuz ise DNA yapısında bulunan bir bileşen değildir.