12.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 2.Dönem 1.Yazılı

Cevap anahtarı: A) Sadece sözlü olarak aktarılan edebi eserlerin genel adı "Sözlü Edebiyat", sadece sözlü olarak aktarılan edebi eserlerin genel adını ifade eder. Bu tür eserler, yazılı bir metin olmadan nesilden nesile aktarılan sözlü gelenekler aracılığıyla varlığını sürdürür. Sözlü edebiyat, mitolojik hikayeler, destanlar, efsaneler, masallar, tekerlemeler, tekerlemeler, tezenelemeler, ağıtlar ve atasözleri gibi çeşitli formlarda karşımıza çıkabilir.

Cevap anahtarı: A) Cemal Süreya. "Bir insanın kalbinde ne kadar hayat varsa, o kadar şiir yazabilir" sözü, ünlü Türk şair Cemal Süreya'ya aittir. Cemal Süreya, modern Türk şiirinin önemli isimlerinden biridir ve duygusal derinliği olan şiirleriyle tanınmaktadır. Bu sözüyle, şairin şiirin içtenlik ve duyguyla beslenen bir sanat olduğunu vurguladığı anlaşılmaktadır.

Cevap anahtarı: B. Divan edebiyatında kullanılan dil, Arapça ve Farsça karışımı olan Osmanlı Türkçesi'dir. Divan edebiyatının üslubu ise süslü, sanatlı ve ağdalı bir üsluptur. Şairler, şiirlerinde genellikle ağır bir dil kullanarak özenli bir şekilde kelime oyunları, teşbihler, kinayeler ve benzetmeler yaparlar. Bu dil ve üslup divan şiirinin karakteristik özelliklerini oluşturur.

Cevap anahtarı: C) Reklam. Soruda, edebi bir tür olmayan seçenek aranmaktadır. Roman, hikaye, şiir ve deneme edebi türlerdir. Bunlardan farklı olarak, reklam bir edebi tür değildir. Reklam, ticari veya tanıtıcı amaçlarla kullanılan bir iletişim aracıdır ve edebi bir nitelik taşımaz.

Cevap anahtarı: A) Teşbih. Verilen cümlede "Uçarı kuşlardan öğrenmedim çırpınmayı, haykıran kuşlardan öğrendim" ifadesiyle bir teşbih kullanılmıştır. Teşbih, bir varlığın başka bir varlıkla benzetilmesi anlamına gelir. Bu cümlede, "uçarı kuşlar" ve "haykıran kuşlar" gibi kuşlardan bahsedilerek, çırpınma ve haykırma eylemleri insan davranışlarıyla benzetilmiştir.

Cevap anahtarı: A) 1839 Tanzimat dönemi, Türk edebiyatında 1839 yılında başlamıştır. Bu dönem, Osmanlı İmparatorluğu'nda Batı kültürünün etkisiyle bir dizi reform hareketinin gerçekleştiği bir dönemdir. Tanzimat dönemi, edebiyat alanında da önemli değişikliklere ve yeniliklere tanıklık etmiştir. Edebiyatta Batılı tarzda yazılar kaleme alınmış, dil ve üslup üzerinde çalışmalar yapılmıştır.

Cevap anahtarı: D) Yaban. Ömer Seyfettin'in kaleme aldığı hikayeler arasında "Yaban" da bulunmaktadır. "Yaban", Ömer Seyfettin'in en ünlü ve önemli hikayelerinden biridir. Hikaye, bir köy öğretmeninin Anadolu'nun dağlık bir bölgesine atandıktan sonra yaşadığı olayları anlatır. Ömer Seyfettin'in gerçekçi ve sürükleyici anlatımıyla dikkat çeken "Yaban", edebiyatımızın önemli eserlerinden biridir.

Cevap anahtarı: D) Orhan Veli Kanık. Divan şiiri geleneğinden koparak halkın dilini kullanmış olan şair Orhan Veli Kanık'tır. Divan şiiri, geleneksel Türk edebiyatının bir parçası olan ve Arapça ve Farsça ağırlıklı bir dil kullanılan bir şiir geleneğidir. Ancak Orhan Veli Kanık, 20. yüzyıl Türk edebiyatında modernizmi ve halkın günlük dilini temsil eden "Garip" akımının öncülerinden biridir. Şiirlerinde sade bir dil, günlük konuşma dilini kullanma ve halkın içinde bulunduğu yaşamı yansıtma özellikleri ön plandadır.

Cevap anahtarı: A) Tanzimat Dönemi. Divan şiiri geleneği, Osmanlı İmparatorluğu döneminde önemli bir edebi akımdır. Bu geleneğin etkisi Tanzimat Dönemi'nde de devam etmiştir. Tanzimat Dönemi, 19. yüzyılın ortalarında başlayan ve Batı etkisinde gerçekleşen bir edebiyat hareketidir. Bu dönemdeki edebiyatçılar, Divan şiiri geleneğinin etkisi altında kalmışlardır. Şiirlerinde aruz ölçüsü, gazel ve kaside gibi Divan şiiri nazım birimlerini kullanmışlardır. Ancak Tanzimat Dönemi edebiyatı, Divan şiiri geleneğine eleştirel bir yaklaşım da sergilemiştir.

Cevap anahtarı: A) Halk dili. "Edebi dil" terimi, edebiyat eserlerinde kullanılan özenli, sanatlı ve kurallara bağlı dil anlamına gelir. Bu dil, edebi metinlerin özelliklerini taşır ve edebiyatın estetik ve sanatsal unsurlarını yansıtır. Dolayısıyla, "edebi dil"in karşıtı olarak "halk dili" seçeneği doğrudur. Halk dili, toplumun günlük yaşamında kullandığı, daha sade, doğal ve tabii bir dildir. Argo, bilimsel dil ve yabancı dil ise edebi dilin karşıtı değildir.

Cevap anahtarı: A) Elindeki kitabı okuyan genç kızı gördüm. "Özne + yüklem + nesne" yapılarına uygun olan cümlede, özne bir eylemi gerçekleştirirken nesneye yönelik bir eylem gerçekleştirir. Bu yapıya uygun olan cümle, A seçeneğinde verilmiştir. "Elindeki kitabı okuyan genç kızı gördüm" cümlesinde "genç kız" öznedir, "gördüm" yüklemiyle bir eylem gerçekleştirir ve "elindeki kitabı" da nesnedir.

Cevap anahtarı: D) Orhan Veli Kanık. "Garip" akımı, Türk edebiyatında 1941-1951 yılları arasında etkili olmuş bir edebi akımdır. Bu akımın önde gelen temsilcileri Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet Anday ve Oktay Rıfat Horozcu'dur. Verilen seçenekler arasında "garip" akımına dahil edilebilecek sanatçılar arasında yalnızca Orhan Veli Kanık bulunmaktadır. Diğer seçeneklerde yer alan Cahit Sıtkı Tarancı, Yahya Kemal Beyatlı, Fazıl Hüsnü Dağlarca ve Ahmet Hamdi Tanpınar ise farklı edebi akımların temsilcileridir.

Cevap anahtarı: E) Şiirin ön planda olması. Edebiyat-ı Cedide, Türk edebiyatında bir dönemi ifade etmektedir. Bu dönemde, nesrin hakimiyeti (şiire göre düz yazının daha önemli olması), Türkçe'nin kullanımı, Batı edebiyatından etkilenme ve yabancı kelime kullanımı gibi özellikler bulunmaktadır. Ancak, E seçeneğinde belirtilen "şiirin ön planda olması" özelliği Edebiyat-ı Cedide'ye ait değildir.

Cevap anahtarı: C) Dil. Verilen cümlede, "Edebiyatın dilinin düzgün olması" ifadesiyle edebiyatın dil özelliği vurgulanmaktadır. Edebiyat eserlerinde dikkat çeken bir özellik olarak dilin düzgün ve etkileyici bir şekilde kullanılması önemlidir. Dil, edebiyatın temel unsurlarından biridir ve edebi metinlerin ifade gücünü artırır. Edebiyatın dili, anlatımın etkileyici, akıcı, doğru ve sanatsal bir şekilde kullanılmasını gerektirir.

Cevap anahtarı: C) Toplumsallık. Yukarıdaki cümlede, sanat eserlerinde toplumun sorunlarının işlenerek, insanların düşünceleri ve davranışlarının eleştirildiği vurgulanmaktadır. Bu, edebiyatta toplumsallık özelliğini ifade eder. Edebiyatın toplumsal sorunları ele alması, toplumun değerlerini sorgulaması ve eleştirmesi bu özelliğin bir parçasıdır.

Cevap anahtarı: A) İntibah. Verilen ifadeye göre, Tanzimat Dönemi ile birlikte edebiyatımızda modern roman anlayışının yerleşmeye başladığı belirtilmektedir. Bu dönemde kaleme alınan eserler arasında modern roman anlayışını yansıtan önemli bir eser İntibah'dır. İntibah, Namık Kemal'in kaleme aldığı ve Türk edebiyatında modern roman anlayışının ilk örneklerinden biri olarak kabul edilen bir romandır. Bu nedenle, ifade İntibah romanına işaret etmektedir.

Cevap anahtarı: B) Türk edebiyatında şiirin yeri ve önemi. İfadeye göre, şiir Türk edebiyatının en eski ve en zengin edebi türü olarak vurgulanmaktadır. Bu, şiirin Türk edebiyatında özel bir yeri ve önemi olduğunu göstermektedir. Şiir, Türk edebiyatının diğer türlerinden daha az değerli olduğu veya sadece belirli bir dönemde var olduğu gibi bir vurgu yapılmamaktadır.

Cevap anahtarı: C) Servet-i Fünun Dönemi. Verilen soruda, Türk edebiyatında Realizm akımının hangi dönemde etkisini gösterdiği sorulmaktadır. Realizm akımı, gerçekçilik ve doğruluğu ön plana çıkaran bir edebiyat akımıdır. Bu akımın etkileri Türk edebiyatında Servet-i Fünun Dönemi'nde görülmüştür. Servet-i Fünun Dönemi, 1896-1901 yılları arasında etkili olan bir edebiyat dönemidir ve Osmanlı İmparatorluğu'nda modernleşme çabalarının yoğunlaştığı bir dönemdir. Bu dönemde yazarlar, batı edebiyatından etkilenerek gerçekçi ve natüralist eserler vermeye başlamışlardır. Dolayısıyla, Realizm akımının Türk edebiyatında etkisini gösterdiği dönem Servet-i Fünun Dönemi'dir.

Cevap anahtarı: C) Yahya Kemal Beyatlı. "Dil, milletin kalbidir" sözü, Türk şair ve yazar Yahya Kemal Beyatlı'ya aittir. Yahya Kemal Beyatlı, Türk edebiyatında önemli bir şair ve düşünür olarak kabul edilir. Sözüyle dilin milletin kalbi olduğunu vurgulamış ve dilin önemine dikkat çekmiştir.