Çevre Eğitimi 8.Sınıf 1.Dönem 1.Yazılı Soruları 2021

D -- Y -- D -- D -- D -- Y -- D -- Y -- D -- Y

Doğru olan ifadelerin başına "D" yanlış olan ifadelerin başına "Y" koyduğumuzda şu şekilde olacaktır: D Madde döngüsü sayesinde doğada artık madde oluşmaz. Y Atmosferdeki oksijen gazının miktarının artması doğada çevre kirliliğine neden olur. D Atmosferdeki karbondioksit gazının artması sera gazının etkisinin artmasına neden olmaktadır. D Karbon canlıların yapısında bulunan önemli maddelerden biridir. D Yeryüzündeki suyun canlılar tarafından kullanılması ve tekrar atmosfere dönmesi olayına su döngüsü denir. Y Yaşamın devam edebilmesi için sadece cansız çevre arasında maddelerin dolaşımına madde döngüsü denir. D Atıkların tekrar kullanıma kazandırılması işlemine geri dönüşüm denir. Y Doğal gaz bir yenilenebilir enerji kaynağıdır. Y Havada bulunan gazların miktarının değişmesi hava kirliliğine neden olmaktadır. Y Toprağı korumak için suni gübre tercih edilmelidir.

İnsan faaliyetleri sonucu atmosferde artan karbanodi oksit tarzı gazların, yansıyan ışınları tutarak atmosferin sıcaklığının yükselmesine sebep olmasına küresel ısınma denir.

Küresel ısınma, insan faaliyetleri ve doğal süreçler nedeniyle atmosferdeki sera gazlarının (örneğin, karbondioksit, metan, azot oksitler) artması sonucu oluşan bir olaydır. Bu sera gazları atmosferde birikerek güneş ışınlarının yüzeye gelmesini engellemezken, yeryüzünden yansıyan ısıyı yakalayarak atmosferin ısınmasına yol açar. Bu artan sıcaklık, iklim değişikliklerine neden olur; buzulların erimesi, deniz seviyelerinin yükselmesi, hava koşullarının değişmesi gibi çeşitli etkiler görülür. Küresel ısınmanın etkileri çevre, ekosistemler, su kaynakları ve insan yaşamı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.

1: Buzulların erimesi -- 2: Okyanusların yükselmesi --- 3: İklim değişikliği --- 4: biyolojik çeşitliliğin azalması --- 5: Canlı türlerinin yok olması

1. Kutuplardaki buzulların erimesi ve deniz seviyesinin yükselmesi, küresel ısınmanın etkilerinden biridir. 2. Sıcaklık artışı, ekosistemleri ve biyolojik çeşitliliği olumsuz etkileyerek türlerin yaşam alanlarını değiştirebilir. 3. Küresel ısınma, aşırı hava olaylarının sıklığını ve şiddetini artırarak, seller, kuraklık ve kasırgalar gibi doğal afetleri tetikleyebilir. 4. Okyanuslardaki su sıcaklığının artması, deniz yaşamı üzerinde olumsuz etkiler yaratarak balık popülasyonlarını etkileyebilir ve ekosistem dengesini bozabilir. 5. Küresel ısınma, tarım verimliliğini azaltarak gıda üretimini olumsuz etkileyebilir ve iklim değişikliği nedeniyle bazı bölgelerde tarım yapılabilir alanları daraltabilir.

1: Küresel ısınma --- 2: Biyolojik çeşitliliğin azalması --- 3: Ozon tabakasının incelmesi --- 4:Asit yağmurları --- 5: İklim değişiklikleri

Küresel çevre problemleri, dünya genelinde çevre ve ekosistemleri olumsuz etkileyen önemli sorunlardır. Bu problemler arasında en belirgin olanları şunlardır: 1. İklim değişikliği, sera gazlarının artması nedeniyle atmosferin ısınması ve doğal dengenin bozulması sonucu ortaya çıkar. 2. Su kirliliği, endüstriyel atıklar, tarım ilaçları ve evsel atıklar nedeniyle su kaynaklarının kirlenmesidir. 3. Biyolojik çeşitliliğin azalması, habitat kaybı, aşırı avlanma ve iklim değişikliği gibi etkenlerle birçok türün yok olması veya nesli tükenmekte olan tehlike altındaki türlerin sayısının artmasıdır. 4. Hava kirliliği, sanayi atıkları, araç emisyonları ve enerji üretimi nedeniyle atmosferde zararlı gazların birikmesiyle oluşur. 5. Plastik kirliliği, plastik ürünlerin yaygın kullanımı ve atıklarının doğaya atılması sonucu denizler, nehirler ve toprakların plastik atıklarla kirlenmesidir.

1: Sanayi ve teknolojinin gelişmesi --- 2: Artan nüfus --- 3: Motorlu taşıtların artması --- 4:Ormansızlaşma ---- 5: Geri dönüşüm kullanılmaması

1. Fosil yakıtların yanması ve endüstriyel faaliyetlerin artması atmosferdeki karbon dioksit (CO2) ve diğer sera gazlarının artışına neden olarak küresel ısınmayı tetikler ve iklim değişikliğine yol açar. 2. Orman alanlarının tahribi ve ormansızlaşma, fotosentez sürecine engel olur ve atmosferdeki karbon miktarının artmasına sebep olarak karbon döngüsünü etkiler. 3. Tarım uygulamalarında kullanılan kimyasal gübreler ve pestisitler, toprağın doğal besin döngüsünü bozabilir ve su kaynaklarına karışarak su döngüsünü etkiler. 4. Sanayi atıkları ve evsel atıkların bilinçsizce yönetilmesi, su kaynaklarının ve toprağın kirlenmesine yol açarak madde döngüsünü olumsuz etkiler. 5. Atık elektronik eşyaların yetersiz geri dönüşümü, nadir madenlerin çıkartılmasını artırarak doğal kaynakların tükenmesine ve madde döngüsündeki dengesizliklere sebep olabilir.

Ürünün ham maddelerinin elde edilmesinden başlayarak, üretim, dağıtım, tüketici tarafından ürünün kullanılması ve kullanım sonrası ortaya çıkan atıkların ayıklanmasına kadar geçen tüm sürece denir.

Yaşam Döngüsü Analizi, ürün veya hizmetin hammaddeden üretimine, dağıtımına, kullanımına ve sona ermesine kadar tüm aşamalarını inceleyerek çevresel etkilerini anlamayı amaçlayan bir yöntemdir. Bu analizle, kaynak kullanımı, enerji tüketimi, atıkların yönetimi ve karbon ayak izi gibi faktörler değerlendirilerek daha sürdürülebilir çözümler geliştirilmesine yardımcı olur.

Bu açıklama "C) Jeolojik yapı"ya aittir. Jeolojik yapı, dünyanın yapısı, fiziksel özellikleri, içeriği ve tarihi ile ilgilenen bilim dalıdır. Jeolojik süreçler, gezegenin oluşumu, kayaçların oluşumu, tabakalaşma, volkanik aktiviteler, depremler ve diğer jeolojik olayları inceler.

Doğal çevre bileşenleri, doğada var olan ve insan müdahalesi olmadan meydana gelen unsurlardır. Hava, su ve jeolojik yapı gibi örnekler doğal çevre bileşenlerine örnektir çünkü bunlar doğanın kendi süreçleriyle oluşmuşlardır. Betonarme yapı ise insanların yapmış olduğu yapılardır ve doğal çevre bileşenleri arasında yer almaz.

Bu sorunun cevap anahtarı "C) Ayrıştırıcılar" olmalıdır. Çünkü ayrıştırıcılar, cansız faktörler arasında değil, çevrede bulunan canlı organizmalar arasındadır. Ayrıştırıcılar, ölü organizmaların ve organik materyallerin parçalanmasından sorumlu canlılardır. Bu parçalanma süreci, ölü maddelerin yeniden dönüşümünü sağlar ve besin maddelerinin geri kazanılmasına yardımcı olur. Cansız faktörler ise su, mineraller ve toprak gibi yaşamın temel unsurlarını oluşturan doğal öğelerdir ve çevrelerde doğal olarak bulunurlar.

Verilen ifadelerin hepsi çevre bünyesinde yer alır. Fiziksel ortam (I) doğal unsurları içerir, sosyal ortam (II) insanların ilişkilerini ve etkileşimlerini kapsar, ekonomik ortam (III) çevre üzerindeki ekonomik faaliyetleri ve etkilerini içerir, kültürel ortam (IV) ise bir toplumun kültürel değerlerini ve geleneklerini yansıtır. Dolayısıyla, I, II, III ve IV tüm çevre bileşenlerini kapsar.

Bu sorunun cevap anahtarı "C) Doğal gübre" olmalıdır. Doğal gübre, doğal olarak oluşan organik materyallerden elde edilen bir gübre türüdür ve doğal dengeyi bozan bir etken olarak kabul edilmez. Diğer seçenekler olan nüfus artışı, suni gübre ve atıklar ise doğal dengeyi bozan etkenler arasında sayılabilir. Nüfus artışı, doğal kaynakların aşırı tüketimine ve çevre üzerindeki baskının artmasına neden olabilir. Suni gübreler, doğal döngüleri bozarak toprağın yapısını değiştirebilir ve çevre kirliliğine yol açabilir. Atıklar ise doğal çevreye zarar vererek ekosistemleri etkileyebilir.

Bu sorunun cevap anahtarı "B) Doğal denge" olmalıdır. İnsanların doğal çevreye kimyasal ilaçlarla müdahale etmesi, doğal dengeyi bozmaktadır. Bu müdahaleler, ekosistemlerdeki canlı organizmaların yaşam alanlarını etkileyerek türlerin yok olma tehlikesine gelmesine neden olabilir. Doğal denge, ekosistemlerdeki tüm canlıların ve cansız varlıkların bir arada uyum içinde yaşadığı, birbirini etkilediği ve birbirine bağımlı olduğu hassas bir dengedir. İnsanların doğal dengeyi bozacak müdahaleler yapması, çevre kirliliği ve ekosistem bozulmalarına sebep olabilir.

İnsanlar çevreyle etkileşim içerisinde oldukları süre boyunca kendi ihtiyaçları doğrultusunda çevreyi değiştirir ve şekillendirirler. Bu değişiklikler sonucu oluşan çevreye "yapay çevre" denir. İnşa edilen binalar, yollar, altyapı tesisleri gibi insan müdahalesiyle oluşturulan yapılar ve ortamlar yapay çevre olarak kabul edilir.

1: Su kaynaklarının kirlenmesi -- 2: Hava kirliliği -- 3: Gürültü kirliliği -- 4: Küresel ısınma -- 5: Doğal dengenin bozulması

Plansız kentleşme ve kaçak yapılaşma, çeşitli çevre sorunlarının ortaya çıkmasına neden olur. Bu sorunlar arasında altyapı eksiklikleri, su sıkıntısı, trafik sıkışıklığı, hava kirliliği, yeşil alanların azalması, doğal yaşamın bozulması, imar planına uyumsuz yapılaşma, estetik kaygıların göz ardı edilmesi, toplumsal eşitsizliklerin artması ve sağlık sorunları gibi sorunlar bulunabilir. Bu sorunlar çevre ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.

Verilen sebepler (daha iyi koşullarda yaşama isteği, öğrenim ihtiyacı, sağlık sorunları) insanların dağılımını etkileyen sosyal sebeplerdir. Bu faktörler, insanların yerleşim yerlerini seçerken sosyal ve kültürel faktörleri göz önünde bulundurmalarına neden olur. Bu nedenle doğru cevap "B) Sosyal sebepler"dir.

Bu sorunun cevap anahtarı "D) Fiziksel sebepler" olmalıdır. Nüfus dağılımını etkileyen ana sebepler üç kategoride toplanmıştır: doğal sebepler, sosyal sebepler ve ekonomik sebepler. Doğal sebepler, iklim, bitki örtüsü, su kaynakları gibi doğal faktörlerin nüfus dağılımını etkilemesini içerir. Sosyal sebepler, kültürel faktörler, dil, din, gelenekler ve toplumsal yapı gibi insanların tercihleri ve yaşam biçimlerinin nüfus dağılımını etkilemesini kapsar. Ekonomik sebepler ise iş ve ekonomik fırsatların dağılımı, iş imkanları ve gelir düzeyi gibi ekonomik faktörlerin nüfus dağılımına etkisini içerir. Fiziksel sebepler ise bu sınıflandırmada yer almaz ve doğal, sosyal veya ekonomik faktörlerle ilişkilendirilmeyen fiziksel özellikler veya coğrafi faktörleri ifade eder.

Fazla nüfus artışı, doğal kaynakların hızla tükenmesi, doğaya atık madde atılması gibi çevresel sorunlara yol açabilir. Ancak, "Doğadaki su miktarının azalmasına sebep olma" nüfus artışının önemli bir sonucudur. Fazla nüfus, su kaynaklarının aşırı kullanımına ve kirletilmesine yol açarak su miktarının azalmasına neden olabilir.

Bu sorunun cevap anahtarı "C) Nüfus"tur. Nüfus, belirli bir coğrafi alanda yaşayan insanların toplam sayısını ifade eder. Nüfus, bir ülke, bir şehir, bir köy veya başka bir coğrafi bölgede bulunan insanların sayısını kapsar. Nüfusun belirlenmesi ve analizi, demografi adı verilen bilim dalıyla ilgilenir ve toplumun sosyal, ekonomik ve kültürel yapısının anlaşılması için önemlidir. Nüfus bilgileri, planlama, kaynak dağılımı ve sosyal politika oluşturulması gibi birçok alanda kullanılır.

İnsanların nüfusun yoğun olduğu bölgelere göç etme sebepleri arasında besin temini, sosyal ilişkiler, kültürel bağlar gibi faktörler bulunabilir. Ancak, "Biyolojik sebepler" insanların nüfus yoğunluğuna göç etme sebebleri arasında genellikle yer almaz. Biyolojik sebepler daha çok sağlık, genetik veya fiziksel özellikler gibi kişisel durumlarla ilgilidir.