9.Sınıf Coğrafya 2.Dönem 2.Yazılı

Cevap anahtarı: E) Tarım ve hayvancılık faaliyetleri yaygındır. Kentsel yerleşmeler, genellikle insan nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu, ticaret, sanayi ve hizmet sektörlerinin gelişmiş olduğu, konutların apartman veya blok tipinde olduğu ve ulaşım yollarının gelişmiş olduğu yerleşim alanlarıdır. Tarım ve hayvancılık faaliyetleri ise kentsel yerleşmelerde daha az yaygındır.

Cevap anahtarı "D) Metropol" seçeneğidir. Soru, kırsal yerleşim türleriyle ilgilidir ve "metropol" seçeneği bir kırsal yerleşim türü değil, büyük bir şehir türünü ifade etmektedir. Bu soru, öğrencilerin farklı yerleşim tipleri arasındaki farklılıkları anlamalarını ve sınıflandırmalarını gerektiren coğrafya konularına odaklanır.

Cevap anahtarı: B) Yer kabuğu hareketleri. Yerleşme alanlarını sınırlandıran doğal faktörler arasında yer kabuğu hareketleri önemli bir yer tutar. Depremler, volkanik patlamalar ve yer kabuğu kırılmaları gibi yer kabuğu hareketleri, yerleşme alanlarını tehdit edebilir veya yok edebilir. Bu nedenle, özellikle kırsal yerleşmelerde, yer seçimi ve yapı malzemeleri seçimi gibi faktörlerin bu doğal tehditlere karşı dikkate alınması gerekir.

Cevap anahtarı E'dir, yani tüm seçenekler doğrudur. Ortak payda bölgeleri, coğrafi yakınlık, ekonomik avantajlar, siyasi uyum ve tarihi ilişkiler gibi farklı nedenlerden dolayı oluşabilir. Bu nedenlerin her biri, ülkeler arasında işbirliği ve birlikte çalışabilme potansiyelini artırabilir.

Cevap anahtarı: E) Tümü doğru. Ortak Payda Bölgeleri, birden fazla ülkenin paylaştığı bölgede ekonomik, siyasi ve askeri avantajlar sağlayabilir. Ticaretin artması, kaynakların daha iyi yönetimi, askeri savunmanın güçlenmesi ve işbirliği ve diplomatik ilişkilerin geliştirilmesi, bu bölgelerin avantajları arasındadır.

Bu sorunun cevap anahtarı C) Siyasi istikrarsızlık'tır. Siyasi istikrarsızlık, bir bölgede hükümetlerin değişmesi, devrimler, iç savaşlar veya terörizm gibi faktörler nedeniyle yerleşmenin sınırlandırılmasına neden olabilir. Siyasi istikrarsızlık, ekonomik, sosyal ve çevresel faktörlerle birlikte, insanların bir bölgede yaşamaya karar vermelerini etkileyen önemli bir faktördür.

Cevap anahtarı "A) Kültürel ve teknolojik gelişmeler"dir. İlk yerleşimler, insanlık tarihinin başlangıcından bu yana kültürel ve teknolojik gelişmeleri tetikleyen birçok yeniliğe öncülük etmiştir. İlk yerleşimlerin kültürel etkileri arasında, sanat, mimari, müzik, dans, dil ve edebiyat gibi alanlar yer alırken, teknolojik etkileri arasında tarım, hayvancılık, metal işçiliği, dokumacılık ve taş alet yapımı gibi alanlar yer almaktadır. Bu dönem, insanlığın modern dünyaya doğru ilerlemesinde büyük bir kilometre taşı olarak kabul edilir.

Bu sorunun cevap anahtarı "D) Tarım arazilerinin artması" dışındaki seçeneklerdir. Doğal afetler, yıkılan binaların yeniden inşası, insanların yaşam kaybı, ekonomik kayıplar, altyapı ve ulaşım ağlarının zarar görmesi gibi olumsuz etkilere neden olabilir. Ancak doğal afetlerin tarım arazilerinin artmasına neden olması beklenmez.

Cevap anahtarı D'dir, yani turizm potansiyeli ekonomik faktörlerden biridir. Yerleşme tercihlerinde turizm potansiyelinin yüksek olması, ekonomik getiri sağlayacağı düşünülen bir faktördür. Yerleşim yerlerinde turizm potansiyelinin yüksek olması, bölgenin ekonomik kalkınmasına katkı sağlayabilir ve bölgede yeni iş imkanları oluşmasına neden olabilir.

Bu sorunun cevap anahtarı A) Kırsal yerleşim dokusu'dur. Kırsal yerleşimler, genellikle doğal çevreye uyumlu yapıların tercih edildiği yerlerdir. Bu tür yerleşimler, tarım ve hayvancılık faaliyetleri ile ilişkilidir ve genellikle nispeten küçük nüfuslara sahiptirler.

Cevap anahtarı: Şehirsel yerleşim dokusu. Ticaret, sanayi ve hizmet sektörlerinin yoğun olduğu yerlerde, insan nüfusu da buna bağlı olarak artar. Bu nedenle, yüksek nüfuslu bölgelerde konut, ticaret, sanayi, eğitim, sağlık, turizm, spor, kültür, vb. gibi birçok farklı işlevi yerine getiren şehirsel yerleşim dokusu oluşur.

Cevap: C) Konutların yoğunluğu. Kırsal yerleşimlerde, nüfus yoğunluğu genellikle düşüktür. Tarım ve hayvancılık faaliyetleri yaygındır ve doğal çevreye uyumlu yapılar tercih edilir. Ulaşım imkanları sınırlı olabilir. Ancak, konutların yoğunluğu genellikle kırsal yerleşimlerin özelliklerinden biri değildir.

Bu sorunun cevap anahtarı "E) Daha temiz hava ve su kaynaklarına sahip olunması" dır. Kentsel yerleşimler, yoğun insan nüfusu nedeniyle hava ve su kirliliği sorunlarına sıkça maruz kalırlar. Ancak iş olanaklarının fazla olması, kültür, sanat ve eğlence olanaklarının çeşitliliği, ulaşım imkanlarının daha kolay olması ve daha iyi sağlık hizmetleri sunulması kentsel yerleşimlerin avantajları arasındadır.

Sorunun cevap anahtarı "C) Toprak türü" dür. Toprak kayması, yamaç eğimi, yüksek nem oranı, aşırı yağış ve yeryüzündeki diğer hareketler gibi nedenlerden kaynaklanabilir. Ancak toprak türü, toprak kayması için bir neden değildir. Toprak türü, toprağın mineral içeriği, kumlu veya killi oluşu gibi özelliklerini ifade eder ve bu özellikler, toprağın farklı özelliklerini belirler.

Sorunun cevap anahtarı seçenek C'dir, yani yeryüzü şekillerinin çeşitliliği heyelanın sebeplerinden biri değildir. Heyelan, yüksek nem oranı, yamaç eğimi, toprak türü ve sıcaklık farklılıkları gibi birçok faktörün bir araya gelmesiyle oluşur. Yeryüzü şekilleri ise heyelanın tipine ve şiddetine etki edebilir ancak doğrudan bir sebep değildir.

C şıkkı olan "Yapılaşmanın artırılması" toprak kaymasının önlenmesi için alınacak önlemlerden biri değildir. Toprak kayması doğal bir afet olduğundan, önlenmesi imkansızdır ancak risklerin azaltılması için alınacak önlemler bulunmaktadır. Bu önlemler arasında yamaç eğiminin azaltılması, bitki örtüsünün artırılması, drenaj çalışmaları yapılması ve toprak katmanlarının stabilize edilmesi gibi yöntemler yer alır.

Cevap anahtarı: A) Kıyı seti. Kıyı seti, aslında dalga hareketlerinin etkisiyle oluşan bir yer şekli değildir. Kıyı setleri, insanlar tarafından kıyıya yapılan yapıların suyun akışını değiştirerek deniz kıyısında oluşan bir savunma yapılarıdır. Diğer seçenekler ise, dalga hareketlerinin etkisiyle oluşan kıyı şekilleridir. Örneğin, kıyı denizi deniz suyunun karaya doğru sokulması sonucu oluşan bir yer şeklidir. Bu soruda, dalga hareketlerinin etkisiyle oluşan bir yer şekli aranmaktadır. Seçenekler arasında kıyı seti dışındaki tüm seçenekler dalga hareketlerinin etkisiyle oluşan yer şekilleridir. Kıyı setleri ise, insanlar tarafından yapıldığı için doğal bir yer şekli değildir.

Cevap anahtarı B şıkkıdır, çünkü rıhtımlar deniz akıntıları tarafından oluşturulmazlar. Deniz akıntıları, genellikle kıyı okları, istifler ve deniz çukurları gibi yer şekillerinin oluşumunda etkilidir. Kıyı okları, deniz akıntılarının taşıdığı kum ve çakıl gibi materyallerin biriktirilmesi sonucu oluşur. İstifler ise deniz akıntılarının taşıdığı materyallerin bir kıyıda birikmesi sonucu oluşan yükseltilerdir. Deniz çukurları ise, deniz akıntılarının kıyıya doğru taşıdığı materyallerin biriktirilmediği yerlerde oluşan çukurlardır.

Sorunun cevap anahtarı B) Kıyı setleri'dir. Dalga hareketlerinin yapıcı etkisi kıyılarda kıyı kumulları, lagünler, ria kıyıları ve kıyı düzlükleri gibi birçok yapıyı oluşturabilir. Ancak kıyı setleri, dalgaların kıyıya ulaşmasını engelleyerek kıyı erozyonunu önleyen yapılardır ve yapıcı bir etki değillerdir.