8.Sınıflar Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 1.Dönem 1.Yazılı (Kaza ve Kader)

Doğru cevap D seçeneği (I, II ve III). Bu seçenekte verilen ifadelerin hepsi, toplumda paylaşmanın olmadığı durumlarında görülebilecek olumsuz davranışlara işaret ediyor. Cimrilik ve bencillik artışı, yalan ve hile çoğalması, gıybet ve iftira gibi olumsuz davranışlar, toplumsal dayanışma ve paylaşma eksikliği sonucunda ortaya çıkabilir.

Bu hadis, "Sadaka-i Cariye" kavramına daha çok örnek olarak gösterilebilir. Çünkü hadiste belirtilen kesintisiz iyilik yapma, topluma yararlı eser bırakma ve dua eden bir çocuk yetiştirme gibi davranışlar, insanın hayatı boyunca sürekli olarak yapabileceği ve hayır işleyerek sadaka kazanabileceği eylemlerdir. Bu hadis, kişinin ölümünden sonra da iyiliklerin devam ettiğini ve sadaka kazancının kesilmediğini vurgulamaktadır.

Zekât verirken dikkat edilmesi gereken durumlar arasında yer alması mümkün olmayan seçenek "D) Zekât verdiğimiz kişiden karşılık beklemeliyiz" seçeneğidir. Zekât, bir ibadet ve yardımlaşma eylemidir ve karşılık beklentisi taşımamalıdır. Zekât, Allah'a yapılan bir ibadet ve ihtiyaç sahiplerine yardım etme amacıyla verilir; dolayısıyla karşılık beklemek ibadetin özünden sapmış bir yaklaşım olur.

Bu sorunun cevabı D seçeneğidir (Ekilen tarlanın). Zekat, İslam dininde belirli kriterleri ve miktarlarına göre hesaplanan bir ibadettir ve fakirlere, yoksullara, muhtaçlara yardım amacıyla verilir. Zekatın verilmesi, mal varlığının bir kısmını toplumsal dayanışma ve yardımlaşma için paylaşmayı ifade eder.

Yardımlaşma ve paylaşma duyguları, "C) Cimrilik" duygusuna engel olur. Cimrilik, bencilce malı tutma, paylaşmama ve yardım etmeme anlamına gelir. Yardımlaşma ve paylaşma ise tam tersine, insanların ihtiyaç sahiplerine destek olma, toplumsal dayanışmayı artırma ve kardeşlik duygularını güçlendirme amacını taşır.

Halife Ömer bin Abdulaziz'in çuval çuval şeker alarak fakirlere dağıtmasının ardında yatan ayet "D) 'Sevdiğiniz şeylerden (Allah yolunda) harcamadıkça en iyiye eremezsiniz...' (Âl-i İmrân suresi, 92. ayet)"dir. Bu ayet, insanlara Allah'a sevgi ve sadakatlerini göstermek adına maddi varlıklarını paylaşma ve yardımlaşma gerekliliğini vurgulamaktadır.

İnsanın sorumlu bir varlık olması, "A) Düşünmesi" ile ilgilidir. İnsan düşünebilme yeteneğine sahip olduğu için doğru ile yanlışı, iyi ile kötüyü ayırt edebilir ve bu doğrultuda sorumluluklarını yerine getirebilir.

Boş bırakılan yere "A) Kaza" gelmelidir. Kaza, Allah'ın önceden takdir ettiği ve programladığı olayların yerine ve zamanına gelince gerçekleşmesine denir.

Kader kavramının anlamını ve kader inancının hayatımızdaki yeri ve önemini bilen bir insanın "C) Sabırlı ve iyimser olması" beklenir. Çünkü kader inancı, hayatın zorluklarına ve sıkıntılara sabırla karşı koymayı, iyimser bir bakış açısıyla olaylara yaklaşmayı öğütler. Kader, İslam inancında Allah'ın her şeyi önceden bilip takdir ettiği anlamına gelir. Kader inancı, insanın hayatındaki olayları kabul etme, sabır gösterme ve olumlu bir perspektifle olaylara yaklaşma gerekliliğini vurgular. Bu nedenle, kader inancının farkında olan bir insanın sabırlı ve iyimser olması beklenir. Sabırlı olmak, zorluklar karşısında sakin kalmayı ve Allah'ın takdirine rıza göstermeyi ifade ederken, iyimser olmak da olumsuz durumları olumlu bir şekilde ele almayı ve geleceğe umutla bakmayı içerir.

Kur'an-ı Kerim, toplumsal adaleti ve ahlaki değerleri önemseyen bir anlayışı teşvik eder. Toplumsal yasalara dikkat eden bir kişinin, haksızlıklar karşısında duyarsız kalmayacağı, adaletsizliğe karşı mücadele etme ve haksızlıkları ortadan kaldırmak için çaba sarf etme sorumluluğunu taşıdığı vurgulanır. Bu nedenle, Kur'an'ın öğretilerini dikkate alan bir kişiden, yapılan haksızlıklar karşısında duyarsız kalması beklenmez.

Bu anlayışa sahip bir kişi, "kaderim böyleymiş" gibi ifadelerle yaptıklarının sorumluluğundan kaçmaya çalışarak her şeyi sadece kaderin ve talihsizliğin bir sonucu olarak görme eğilimindedir. Bu nedenle, insanın iradesine ve eylemlerinin sonuçlarına dair olanakları göz ardı etmektedir. Oysaki İslam inancında insanın irade sahibi olduğu, eylemlerinin sonuçlarından sorumlu olduğu vurgulanır. Bu anlayışa sahip bir kişi, insanın iradesi ve eylemlerinin önemini dikkate almamış olur.

Her iki cümlede de vurgulanan ana tema, başarıya ulaşmanın kolay olmadığı ve bunun için çaba, emek, gayret ve sabır gerektiğidir. İlk cümlede "Hiç kimse başarı merdivenlerini elleri ceplerinde tırmanmamıştır" ifadesi, başarının sadece çaba ve emekle elde edilebileceğini vurgular. İkinci cümlede ise "Bir hizmette bulundu isem bu, gayretten ve sabırla düşünmekten başka bir şey değildir" ifadesi, başarının arkasında yatanın emek, gayret ve düşünme olduğunu anlatır. Bu nedenle, cümlelerin ortak düşüncesi "İstenilen hedefe ulaşmak için çaba ve emek sarf edilmelidir" şeklinde özetlenebilir.

İbadet, inanç ve ahlak gibi kavramlar insanın iradesine bağlı olarak gerçekleşen ve üzerinde kontrol sahibi olduğu hususlardır. İnsan iradesi dışında gerçekleşen ve doğuştan gelen faktörlerden biri de ırktır. Irk, insanın doğuştan sahip olduğu ve değiştiremediği bir özelliktir. Irk, insanın iradesi dışında gelen ve sorumlu tutulmadığı bir faktördür. Diğer taraftan, inanç, ahlak ve ibadet gibi konularda insan iradesi ve tercihleri önemlidir. Bu nedenle, insanın iradesi dışında gerçekleşen ve sorumlu tutulmadığı hususlardan biri ırktır.

Verilen ayette güneşin ve ayın hareketleri, gece ve gündüz döngüsü gibi fiziksel olaylar anlatılmaktadır. Ayet, evrende gerçekleşen fiziksel yasalara ve düzenlemelere vurgu yapmaktadır. Bu nedenle ayet daha çok fiziksel yasa ile ilgilidir.

Verilen ayette bitkilerin büyümesi, meyve vermesi, çeşitliliği ve yaşam döngüsü anlatılmaktadır. Bu ayet biyolojik yasalarla ilgilidir, çünkü bitkilerin büyüme, üreme ve yaşam döngüsü gibi biyolojik olaylara vurgu yapmaktadır.

Verilen seçenekler arasında "Canlıların doğması ve gelişmesi" fiziksel yasalarla değil, biyolojik yasalarla ilgilidir. Diğer seçenekler ise fiziksel olaylarla ilişkilendirilmiş durumları ifade etmektedir.

Doğru cevap "D) Kimyasal yasalar" olacaktır.

C seçeneği doğru değildir. Çünkü evrende yaratılan her şey sonsuza kadar sürecek değildir. Evrende yaratılan varlıkların bir süreç içinde varlıklarını sürdürebilirler, ancak sonsuzluk kavramı yaratılmış varlıklar için geçerli değildir.

Bu soru, İslam inancında Allah'ın ilmi ve her şeyi bilen bir varlık olduğuna dikkat çekmektedir. "İlim", Allah'ın her şeyi bilmesi anlamına gelir ve bu özelliği İslam inancının temel prensiplerinden biridir. Bu kavram, Allah'ın evreni ve içindeki her şeyi sonsuz bir bilgiyle kuşattığına vurgu yapar.

İslam inancına göre, "kader" Allah'ın sonsuz ilmi ve kudretiyle evrende olmuş ve olacak olan her şeyi önceden belirlemesi anlamına gelir. Kader, insanların hayatlarındaki olayların, durumların ve sonuçların Allah tarafından önceden belirlendiği inancını ifade eder. Bu inanç doğrultusunda, her şeyin Allah'ın iradesine ve bilgisine dayandığı düşünülür.

Kur'an-ı Kerim'in ikinci suresi olan Bakara Suresi'nin 255. ayeti, "Ayetel Kürsi" olarak adlandırılır. Bu ayet, Yüce Allah'ın üstün özelliklerini ve kudretini vurgulayan, İslam'ın en önemli ayetlerinden biridir. Ayetel Kürsi, İslam inancına göre Allah'ın varlığını, ilmini, kudretini, rahmetini ve hükümranlığını ifade eder. Bu ayet, Müslümanlar için çok değerli bir anlam taşır ve ibadetlerde sıkça okunur.

Bu sorunun doğru cevabı "B) İnsanın özgür ve sorumlu olduğuna" olacaktır. Ayet, insanların sadece gücü yettiği ölçüde sorumlu tutulduğunu belirtirken, bu da insanın özgür iradesi ve sorumluluğunu vurgulamaktadır. Bu ayet, insanların kendi seçimleri ve eylemleri üzerinde kontrol sahibi olduğunu ve bu nedenle sorumluluk taşıdığını ifade eder.

Zekat, İslam'ın beş temel ibadetinden biridir ve zengin olan Müslümanların belirli şartlar altında sahip oldukları malın belli bir yüzdesini ihtiyaç sahipleriyle paylaşması anlamına gelir. Zekat vermekle malın eksilmesi doğru bir ifadedir. Zira zekat, sahip olunan maldan belirli bir oranda kesilir ve ihtiyaç sahiplerine dağıtılır. Bu nedenle kişinin malında bir azalma olur. Diğer ifadeler ise doğrudur. Zekat, zenginle fakir arasındaki dayanışmayı artırır, toplumdaki ekonomik dengeyi sağlar ve zekat verilen malın bereketlenmesine inanış İslam'ın öğretileri arasında yer alır.

Cevap anahtarı "A) Kader Allah’ın çizdiği bizim oynadığımız bir senaryodur" ifadesidir. Bu ifade, kader anlayışını yanıltıcı bir şekilde sadece insanların tercihlerine dayalı bir senaryo gibi göstermeye çalışır, ancak İslam inancına göre kader, Allah'ın evrende olan her şeyi önceden bilip belirlediği bir ilahi planı ifade eder.

Verilen özellikler, "Külli İrade" kavramına aittir. Külli İrade, Allah'ın genel iradesini ifade eder ve evrendeki her şeyin O'nun iradesiyle gerçekleştiği anlamına gelir. Bu irade sınırsız ve her şeyi içine alandır. Cüzi İrade ise insanın özgür iradesini ifade ederken, akıl insanın düşünme ve değerlendirme yeteneğini temsil eder

Verilen açıklamada yer alan kavram, "Kader" olarak adlandırılır. Kader, Allah'ın ezelden belirlediği ve önceden bilip takdir ettiği olayların ve durumların zamanı gelince gerçekleşmesidir. Bu kavram, İslam inancında önemli bir rol oynar ve insanların yaşamında bir yönlendirme ve sınırlama olarak kabul edilir. Kaza ise gerçekleşen olayların sonucudur ve insanın iradesi doğrultusunda yapmış olduğu tercihlerin sonucunda ortaya çıkar.