12.Sınıf Kimya 2.Dönem 1.Yazılı

Cevap anahtarı: B) 2H2 + O2 → 2H2O Endotermik reaksiyonlar, reaksiyona giren maddelerin enerjiyi absorbe ettiği ve çevreye enerji verdiği reaksiyonlardır. H2 ve O2 gazlarının reaksiyonu olan 2H2 + O2 → 2H2O, hidrojen ve oksijen moleküllerinin birleşerek su moleküllerini oluşturduğu bir endotermik reaksiyondur.

Cevap anahtarı: C) 2NaCl + F2 → 2NaF + Cl2 Oksidasyon-reduksiyon (redoks) reaksiyonları, maddeler arasında elektron alışverişi gerçekleşen reaksiyonlardır. Bu tür reaksiyonlarda, bir madde elektron kaybederken diğer madde elektron alır. Verilen reaksiyonlardan 2NaCl + F2 → 2NaF + Cl2 reaksiyonu, sodyum klorür ve flor gazının reaksiyonu sonucunda sodyum florür ve klor gazının oluştuğu bir oksidasyon-reduksiyon reaksiyonudur.

Cevap anahtarı: D) Gay-Lussac yasası Gay-Lussac yasasına göre, sabit bir hacimdeki bir gazın sıcaklığı arttıkça basıncı da artar. Bu yasa, sıcaklık ile gaz basıncı arasındaki doğrusal ilişkiyi ifade eder. Yani sıcaklık arttıkça gaz moleküllerinin hareketi hızlanır ve çarpışmalar daha sık ve şiddetli olur, bu da basıncın artmasına neden olur.

Cevap anahtarı: D) Gliserol + asit → Gliserol tristearat. Polimerizasyon reaksiyonları, monomerlerin bir araya gelerek uzun zincirli polimer moleküllerini oluşturduğu reaksiyonlardır. Verilen seçenekler arasında sadece D seçeneği, gliserolün bir asit ile reaksiyona girerek gliserol tristearat polimerini oluşturduğu bir polimerizasyon reaksiyonunu temsil etmektedir.

Cevap anahtarı: D) Kovalent bağda elektron çifti aralarında paylaşılır. Kovalent bağ, atomlar arasında elektron çiftinin paylaşıldığı bir bağ türüdür. Bu bağda elektronlar tamamen aktarılmaz, tamamen paylaşılır. İyonik bağda ise elektronlar tamamen aktarılır. Metal iyonları genellikle elektron verirken, ametal iyonları elektron alır ifadesi ise iyonik bağın özelliğidir. Kovalent bağlar atomlar arasında elektron alışverişi değil, elektron çiftinin ortaklaşa paylaşımı ile oluşur.

Sorunun cevap anahtarı "B) 48 g" olarak belirlenmiştir. Verilen reaksiyon denklemine göre, 2 mol alüminyum (Al) 3 mol bakır sülfat (CuSO4) ile reaksiyona girerek 3 mol bakır (Cu) ve 1 mol alüminyum sülfat (Al2(SO4)3) üretir. Bu oranları kullanarak mol hesaplaması yapabiliriz. 1 mol Al = 26.98 g (Al'ün molar kütlesi) 3 mol Cu = 3 * 63.55 g (Cu'nun molar kütlesi) Verilen soruda 16 g Al kullanıldığı belirtilmiş. Bu durumda mol hesabı yaparak bakırın miktarını bulabiliriz: 16 g Al * (1 mol Al / 26.98 g Al) * (3 mol Cu / 2 mol Al) * (63.55 g Cu / 1 mol Cu) = 48 g Cu Sonuç olarak, 16 g Al kullanıldığında 48 g bakır (Cu) üretilir.

Sorunun cevap anahtarı "A) Gümüş (Ag) katı, nikel (Ni) ise sulu çözeltidir." olarak belirlenmiştir. Verilen reaksiyon denklemine göre, nikeli (Ni) temsil eden madde sulu bir çözelti formunda, gümüşü (Ag) temsil eden madde ise katı formunda verilmiştir. Denkleme bakıldığında, AgNO3 (gümüş nitrat) çözeltisi ile Ni (nikel) reaksiyona girerek Ag (gümüş) katısı ve Ni(NO3)2 (nikel nitrat) çözeltisi oluşturur. Bu nedenle, gümüş (Ag) katı halde bulunurken, nikel (Ni) sulu çözelti formundadır.

Bu sorunun cevap anahtarı "A) Kırmızıbiberin acı tadının alınması" şeklindedir. Kimyasal değişim, maddeyi başka bir maddeye dönüştüren bir süreçtir. Acı tadın alınması ise kırmızıbiberin fiziksel özelliğiyle ilgilidir. Kırmızıbiberin acı tadı, içerdiği kimyasal bileşik olan kapsaisin tarafından sağlanır. Bu durumda kırmızıbiberin acı tadının alınması bir kimyasal değişime örnek değildir.

Sorunun cevap anahtarı "A) Tepkimeye katılan maddelerin konsantrasyonu, sıcaklık, reaksiyonun yüzey alanı ve katalizör" olarak belirlenmiştir. Bir reaksiyonun hızını belirleyen faktörler şunlardır: 1. Tepkimeye katılan maddelerin konsantrasyonu: Yüksek konsantrasyonda bulunan maddeler, daha fazla çarpışmaya ve reaksiyon hızının artmasına yol açar. 2. Sıcaklık: Yüksek sıcaklık, parçacıkların hareket hızını artırır ve çarpışmaların daha etkili olmasını sağlar, böylece reaksiyon hızı artar. 3. Reaksiyonun yüzey alanı: Büyük yüzey alanına sahip olmak, tepkimeye katılan maddelerin daha fazla temas etmesini sağlar, bu da reaksiyon hızını artırır. 4. Katalizör: Katalizörler, reaksiyon hızını artıran ve reaksiyonun gerçekleşmesi için gereken aktivasyon enerjisini düşüren maddelerdir.

Bu sorunun cevap anahtarı "D) Ozmotik basınç, metallerin mol kütlesine bağlıdır." şeklindedir. Metallerin ozmotik basıncı, metallerin mol kütlesine bağlıdır. Ozmotik basınç, çözelti tarafından uygulanan basınç ile solventin seçici olarak geçirgen olan bir zarı aşarak çözeltinin yoğun tarafından seyreltik tarafa doğru geçişini ifade eder. Metallerin mol kütlesi arttıkça, ozmotik basınç da artar.

Sorunun cevap anahtarı "C) Çözelti sarıya dönüşür" olarak belirlenmiştir. Asit-baz indikatörleri, asidik ve bazik çözeltilerde renk değişimi gösteren maddelerdir. Nötralizasyon reaksiyonu, bir asidik çözelti ile bir bazik çözeltinin karıştırılmasıyla gerçekleşir. Nötralizasyonun tamamlandığını belirlemek için bir asit-baz indikatörü kullanılabilir. Çözeltiye asit-baz indikatörü eklenir ve renk değişimi gözlenir. İndikatör, genellikle asidik bir çözeltide bir renk gösterirken, bazik bir çözeltide farklı bir renk gösterir. Nötralizasyon tamamlandığında, çözelti sarı renge dönüşür.

Bu sorunun cevap anahtarı "A) NH4NO3" şeklindedir. Amonyak (NH3) asitlerle reaksiyona girerek amonyum tuzları oluşturabilir. Amonyum tuzları, amonyak molekülünün bir veya daha fazla hidrojen iyonu (H+) alarak oluşur. Verilen seçenekler arasında sadece NH4NO3, amonyakla bir asit reaksiyonu sonucunda oluşan bir amonyum tuzudur. Diğer seçeneklerde (NH4Cl, NH4Br, NH4OH, NH4I) ise amonyakla reaksiyon sonucunda oluşabilecek amonyum tuzları bulunmaktadır.

Sorunun cevap anahtarı "C) İyonik bağ, elektron transferi ile oluşan bir bağ türü değildir." olarak belirlenmiştir. Verilen metinde, atomlar arasındaki bağların atomları bir arada tutan kuvvetler olduğu ve bu kuvvetlerin elektronların paylaşılması veya transferi yoluyla oluştuğu belirtilmektedir. Ancak, metindeki ifadelere göre iyonik bağlar, elektron transferi ile oluşan bir bağ türü değildir. İyonik bağlar, elektronların tamamen transferiyle değil, elektronların bir atomdan diğerine kısmen aktarılmasıyla oluşur.

Sorunun cevap anahtarı "D) Reaksiyon denge durumuna etki eden faktörler arasında sıcaklık, basınç ve katalizörler bulunur." olarak belirlenmiştir. Reaksiyon hızı, ürünlerin oluşma hızıyla ilgili değildir; bunun yerine reaksiyona giren maddelerin konsantrasyonuyla ilişkilidir, bu nedenle A ifadesi yanlıştır. Reaksiyon dengesi, reaksiyonun başlama hızıyla ilgili değildir; bunun yerine reaktanların ve ürünlerin konsantrasyonlarının istikrarlı bir duruma ulaştığı noktayı ifade eder, bu nedenle B ifadesi yanlıştır. C ifadesi doğrudur, çünkü katalizörler reaksiyon hızını artırırken reaksiyon denge durumunu etkilemezler. D ifadesi doğrudur, çünkü sıcaklık, basınç ve katalizörler gibi faktörler, reaksiyon denge durumunu etkileyen faktörler arasındadır. E ifadesi de doğrudur, çünkü reaksiyon hızı, reaksiyona giren maddelerin konsantrasyonuyla ilişkilidir.

Bu sorunun cevap anahtarı "C) Haber-Bosch yöntemi" şeklindedir. Paragrafta belirtilen bilgilere göre, amonyak üretimi için kullanılan yöntemler arasında Haber-Bosch yöntemi en yaygın olanıdır. Bu yöntem, endüstriyel amonyak üretiminde kullanılır ve havadan azot ve hidrojen gazları kullanılarak gerçekleştirilir. Diğer yöntemler olan Claude yöntemi ve Ruff yöntemi ise daha az yaygın olarak kullanılmaktadır.

Bu sorunun cevap anahtarı "A) Empirik formül" şeklindedir. Empirik formül, bir maddenin yüzde bileşimini hesaplamak için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemde, bir bileşiğin içerdiği elementlerin kütle veya yüzde oranları kullanılarak, en basit oranı temsil eden formül elde edilir. Empirik formül, bileşiğin moleküler yapısını tam olarak açıklamasa da, elementlerin birbirine olan oranını verir.

Bu sorunun cevap anahtarı "A) 24,3 g" şeklindedir. Molar kütle, bir maddenin bir molünde bulunan kütle miktarını ifade eder. Verilen soruda, maddenin molar kütle değeri 24,3 g/mol olarak verilmiştir. Bir mol maddenin kütlesi, molar kütle değerine eşittir. Avogadro'nun sayısı olan 6,02 x 10^23 adet molekülün kütlesi, molar kütle değeriyle çarpılarak hesaplanır. Bu durumda, 6,02 x 10^23 adet molekülün kütlesi 24,3 g olur.

Cevap anahtarı: C) CH3 1. Bileşiğin yüzde kompozisyonuna bakıldığında, elementlerin yüzdesi sırasıyla %40, %30 ve %30 olarak verilmiştir. 2. Yüzde kompozisyonundan hareketle, bu yüzdeleri basit tamsayılara dönüştürmek için en küçük ortak katını bulmak gerekmektedir. %40'i 10'a, %30'u 7'ye ve %30'u da 7'ye bölersek, elementlerin yüzdesi sırasıyla 4, 3 ve 3 olur. 3. Elde edilen basit tamsayılar, bileşiğin empirik formülünde elementlerin atom sayılarını temsil eder. Bu durumda, karbonun atom sayısı 4 (C4) ve hidrojenin atom sayısı 3 (H3) olacaktır. Ancak, empirik formülde en basit orana ulaşmak için atom sayıları sadeleştirilmelidir. Karbonun atom sayısı 1'e düşürülebilir ve hidrojenin atom sayısı da 3'e düşürülebilir. Böylece, bileşiğin empirik formülü CH3 olur.

Bu sorunun cevap anahtarı "B) 22,4 L" olarak verilmiştir. Avogadro'nun Gaz Hacmi Kanunu'na göre, aynı sıcaklık ve basınç altında bir mol ideal gazın hacmi her zaman sabittir. Bir mol hidrojen gazı, 22,4 litreye eşittir. Bu nedenle, doğru cevap B seçeneğidir.

Molalite, bir çözeltide çözünen maddenin mol sayısının çözücü içindeki kilogram sayısına oranını gösterir. Verilen soruda, 1 mol suda 0,1 mol C6H12O6 (glikoz) olduğu belirtiliyor. Molalite hesaplamak için, çözünen maddenin mol sayısını çözücü içindeki kilogram sayısına bölmemiz gerekiyor. Molalite = Mol çözünen / Kilogram çözücü. Çünkü suda çözünen maddenin kütlesi 1 kilogram olduğundan, molalite doğrudan mol çözünen ile aynı değere sahip olur. Dolayısıyla, verilen durumda molalite 0,1 mol/L olarak hesaplanır. Sonuç olarak, çözeltinin molalitesi 0,1 m veya 1 molar (M) olarak ifade edilir.

Bu sorunun cevap anahtarı "C) 4,9 g" olarak verilmiştir. Bilgi olarak verilen karbondioksit gazının yoğunluğu, 1,96 g/L olarak belirtilmiştir. Bu bilgiyi kullanarak, gazın belirtilen hacmi olan 2,5 L'in kütlesini hesaplayabiliriz. Kütlenin hesaplanması için kütlenin eşit olduğu formül kullanılır: Kütle = Yoğunluk x Hacim. Kütleyi hesaplamak için: Kütle = 1,96 g/L x 2,5 L = 4,9 g Sonuç olarak, 2,5 L karbondioksit gazının 1 atm basınçta ve 298 K sıcaklıkta kütlesi 4,9 g'dir.

Normalite (N), çözeltideki molarite (M) değerinin belirli bir kat sayıyla çarpılmasıyla elde edilen bir birimdir. HCl çözeltisi 0,4 mol olduğu belirtilmiştir. 0,4 mol HCl çözeltisi 500 mL suyla seyreltildiğine göre, çözeltinin normalitesini hesaplamak için öncelikle molariteyi bulmamız gerekmektedir. Molarite (M) = Mol/Litre = 0,4 mol / 0,5 L = 0,8 M Normalite (N) = Molarite (M) * Faktör.HCl, tek valanslı bir asit olduğu için faktörü 1'dir. Dolayısıyla, çözeltinin normalitesi 0,8 N'dir.