9.Sınıf Biyoloji 1.Dönem 1.Yazılı Soruları (Asitler, Bazlar ve Hücre)

Ara lamel, bitki hücresinde sitokinez sırasında oluşan bir yapıdır. Sitokinez, hücre bölünmesinin son aşamasıdır ve hücrenin iki kız hücreye ayrılmasını içerir. Bitki hücrelerinin hücre duvarı nedeniyle sitokinezi gerçekleştirmesi biraz farklıdır ve ara lamel, bu bölünme sırasında yeni hücre duvarının oluşmasına yardımcı olur.

Verilen ifadeler incelendiğinde, I ifadesinde kanserli hücrelerin sıçraması durumu olan metastasın tanımı doğru bir şekilde verilmiştir. II ifadesinde bitki aşısının tanımı yer almaktadır. Ancak III ifadesinde çilek, üzüm, kavak ve menekşe gibi bitkilerin eşeysiz üreme yöntemiyle üredikleri belirtilmiş; ancak çilek ve üzüm gibi bitkilerin üreme yöntemi eşeysiz üreme değil, üreme organları aracılığıyla eşeyli üreme olarak bilinir.

Diğer bitkilerden farklı olarak, ciğer otu bitkisi spora (tohum yerine) sahip olan bir bitki türüdür. Bu nedenle, diğer seçeneklerden farklı olarak ciğer otu üreme yolunda spora dayanır.

Doğru cevap D'dir. Kanın pH değeri 7.35 - 7.45 arasında nötral bir değere sahiptir, bu nedenle ne asidik ne de bazik özellik taşır. Karbonat ise bazik bir madde olduğundan dolayı doğru cevap D'dir.

Muz, genellikle asidik özellik taşımayan bir meyvedir.

Organik bileşikler, karbon elementi içeren bileşiklerdir. I. Proteinler, amino asitlerin birleşmesiyle oluşur ve karbon içerir. II. ATP (adenozin trifosfat), karbonhidratlardan türetilen bir moleküldür ve karbon içerir. III. Hormonlar, genellikle protein veya yağlar gibi organik bileşiklerdir ve karbon içerir.

Doğru cevap "E) I, II ve III" seçeneğidir. Su (I), asit-baz (II) ve tuz/mineraller (III) inorganik bileşiklere örnektir.

Doğru olan bilgiler I ve II şıklarında verilmiştir. I. şıkta suyun yaşamın devamı için gerekliliği ifade edilirken, II. şıkta dünyanın büyük bir bölümünün ve hücrelerin çoğunluğunun su ile oluştuğu belirtilmektedir. Ancak III. şık yanlıştır, çünkü tüm hücrelerde su oranı aynı değildir.

I. şık doğru olarak verilmiştir; bütün canlılar hareket eder. II. şıkta yer alan ifade ise yanlıştır. Bitkilerin de hareketleri vardır, ancak bu hareketler yavaş ve genellikle gözle görülemeyecek kadar küçüktür. III. şık ise doğrudur; çünkü tek hücreli canlıların bazıları hareket ve yer değiştirme yapabilir.

C seçeneği yanlıştır. Uyarılara tepki gösterme yeteneği sadece çok hücreli canlılarla sınırlı değildir. Tek hücreli organizmalar da çevresel değişimlere tepki vererek hayatta kalmak için çeşitli mekanizmalar kullanabilirler.

D -- D -- Y -- Y -- D -- D -- Y -- D -- D -- D

Doğru olan ifadelerin başına "D" (Doğru), yanlış olan ifadelerin başına "Y" (Yanlış) koyduğumuzda: D Aynı olguyu inceleyen kişiler farklı çıkarımlarda bulunabilirler. D Akıl gözlem ve deneye dayalı bilimsel bir yol izlenerek elde edilen bilgiye bilimsel bilgi denir. Y Bilimsel bilgi kendi içinde çelişkileriyle gelir. Y Bilimsel bilgiler kesin ve değişmez niteliktedir. D Bilimsel çalışmalar bireyi ve toplumu doğrudan veya dolaylı olarak etkiler. D Hipotez basamağından problem ile ilgili tahmin denilen mantıklı sonuçlar çıkarılır. D Bir kontrollü deneyde etkisi araştırılan değişkene bağımlı değişken denir. D Hipotezin doğrulanıp, yeni bulgularla desteklenmesi sonucu hipotez teori şeklini alır. Y Teoriler hiçbir zaman kanunlara dönüşmez. D Çok sayıda gözlem sonucu aynı şartlar altında aynı sonuçları veren prensiplere bilimsel kanun denir. Verilen ifadelerin doğru veya yanlış olup olmadığı incelendiğinde, doğru ifadelerin bilimsel araştırmanın temel prensiplerini ve bilimsel bilgiyi yansıttığı görülürken, yanlış ifadelerin bazı kavramları yanlış şekilde açıkladığı veya abartılı şekilde ifade ettiği anlaşılır.

a: tümdengelim -- b: çıkarım -- c: Bilimsel yöntem -- d: gözlem -- e: Veri -- f: nitel -- g: nicel -- h: hipotez

a. tümdengelim b. çıkarım c. Bilimsel yöntem d. gözlem e. Veri f. nitel g. nicel h. hipotez Bu soru, bilimsel yöntemin temel kavramlarını ve aşamalarını anlamayı gerektirir. Bilimsel yöntem, gözlem ve deneylere dayalı bir süreçtir. Gözlemin ve deneylerin sonuçlarına dayanarak çıkarımlar yapılır ve genel yargılara varılır. Hipotezler ve veriler, bu sürecin önemli unsurlarını oluşturur. Gözlem türleri (nitel ve nicel) ve tümdengelim gibi terimler de bilimsel yöntemin farklı yönlerini ifade eder.

Prokaryot: Tek hücreli canlı. Örn: amip

Ökaryot: Çok hücreli canlı. Örn: Hayvanlar

**Prokaryot:** Prokaryot hücreler, hücre çekirdeğine sahip olmayan ve hücre içi organelleri sınırlı bir şekilde içeren organizmalardır. Bu tür hücreler basit yapıya sahiptir ve genellikle bakterileri içerir. Bakteri hücreleri örnek olarak verilebilir. Bu hücrelerde DNA direkt olarak sitoplazmada bulunur ve hücre zarı ile çevrili olmayan organeller bulunmaz. **Ökaryot:** Ökaryot hücreler, hücre çekirdeğine sahip olan ve çeşitli hücresel organellere sahip olan organizmalardır. Bu tür hücreler daha karmaşık yapılara sahiptir ve bitkiler, hayvanlar, mantarlar ve protistler gibi organizmaları içerir. İnsan hücreleri örnek olarak verilebilir. Bu hücrelerde hücre çekirdeği içerisinde DNA bulunur ve endoplazmik retikulum, mitokondri, golgi aygıtı gibi organeller hücre içinde mevcuttur. **Çözüm Açıklaması:** Bu soru, prokaryot ve ökaryot hücre tiplerini açıklamanızı ve her birine örnek vermenizi beklemektedir. Prokaryot hücreler basit yapılı ve hücre çekirdeği bulunmayan hücrelerken, ökaryot hücreler daha karmaşık yapılara sahip ve hücre çekirdeği ile çeşitli organellere sahip hücrelerdir. Örneklerle açıklamak, bu hücre tiplerini daha iyi anlamamızı sağlar.

Deneye tabi tutulan iki değişkenden birini sabit tutup diğerini değiştirerek yapılan deney.

Kontrollü deney, bilimsel araştırmalarda kullanılan bir yöntemdir. Bu deneylerde, bir değişkenin etkisini incelemek için başka değişkenleri kontrol altında tutarak sonuçların güvenilir ve tekrarlanabilir olmasını sağlar. Deneyin yapıldığı koşullar dikkatlice düzenlenir ve değişkenlerin etkisi izlenir.

Cevap Yok

**Bilimsel Yöntem:** Bilimsel yöntem, bir sorunu çözmek veya bir olguyu anlamak amacıyla adımların belli bir sırayla izlenerek yapılan sistemli ve mantıklı yaklaşımdır. Bu adımlar gözlem, hipotez oluşturma, deney tasarımı, veri toplama, sonuç çıkarma ve tekrarlanabilirlik gibi aşamaları içerir. Bilimsel yöntem, nesnel ve doğru bilgiye ulaşmak için kullanılan temel bir araçtır. **Bilimsel Problem:** Bilimsel problem, çözüm aranması gereken veya anlaşılması gereken bir konudur. Bilim insanları, gözlem ve analizler sonucunda ortaya çıkan belirli sorunları araştırarak çözümlemeye çalışırlar. Bilimsel problemler genellikle bilgi eksikliği veya anlaşılmamış olguların anlamlandırılması üzerine odaklanır. **Gözlem:** Gözlem, çevremizdeki olayları, nesneleri veya durumları dikkatlice inceleyerek veri toplama işlemidir. Gözlem, bilimsel yöntemin temel adımlarından biridir ve gerçek dünyadaki verilere dayanarak hipotezlerin oluşturulmasına ve deney tasarımına temel oluşturur. Bu soru, bilimsel yöntem, bilimsel problem ve gözlem kavramlarını açıklamanızı ve her birini tanımlamanızı beklemektedir. Bilimsel yöntem, sistematik bir yaklaşımla bilgiye ulaşmada kullanılan adımların bütünüdür. Bilimsel problem, çözüm gerektiren veya anlaşılması gereken bir konudur. Gözlem ise dikkatli bir şekilde veri toplama işlemidir.

Tümdengelim: Genelden özele

Tümevarım: Özelden genele

Tümdengelim, genelden özele doğru ilerleyen bir akıl yürütme yöntemidir. Bu yöntemde genel bir kural veya prensipten yola çıkarak özel durumlar çıkarılır. Örneğin, "Bütün memeliler süt emer. Fare de bir memelidir, o zaman fare de süt emer." şeklindeki bir akıl yürütme tümdengelim örneğidir. Tümevarım ise özelden genele doğru ilerleyen bir akıl yürütme yöntemidir. Bu yöntemde özel durumlar veya gözlemlerden genel bir sonuca ulaşılır. Örneğin, "Farelerden biri süt içti. Farelerin çoğu süt içer." şeklindeki bir akıl yürütme tümevarım örneğidir.