Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi 1.Dönem 2.Yazılı (Klasik)

İlk Türk devletlerinde kurultay, devlet meselelerinin tartışıldığı ve karara bağlandığı en önemli kurumdu. Ancak bu kurum, devletlerin genişlemesi ve idari işlerinin karmaşıklaşmasıyla yetersiz kalmaya başladı. Bu nedenle ilk Türk İslam devletlerinde divan teşkilatı kuruldu. Divan teşkilatı, devlet işlerinin daha düzenli ve etkili bir şekilde yürütülmesini sağladı. Divan, devlet işlerini çeşitli dairelere ayırarak, her dairenin kendi uzmanlık alanıyla ilgilenmesini sağladı. Bu sayede devlet işlerinde uzmanlaşma ve verimlilik arttı.

İlk Türk devletlerinde idari işler, hükümdar ve boy beylerinin ortak kararlarıyla yürütülüyordu. Bu nedenle idari işlerde aksamalar ve düzensizlikler yaşanabiliyordu. Örneğin, bir boy beyi kendi topraklarındaki bir meseleyi çözmek için hükümdara başvurduğunda, hükümdar bu meseleyi boy beyleriyle birlikte tartışır ve bir karara varırdı. Ancak bu süreç zaman alabiliyordu ve bazen de istenilen sonucu vermiyordu. İlk Türk İslam devletlerinde ise idari işler, divan teşkilatının çeşitli dairelerinde görevli devlet görevlileri tarafından yürütülüyordu. Bu nedenle idari işlerde uzmanlaşma ve verimlilik arttı. Örneğin, bir eyaletin vergi gelirleri, o eyaletin divan-ı arz görevlisi tarafından takip ediliyordu. Bu sayede vergi gelirleri daha düzenli bir şekilde toplanabiliyordu.

Tanzimat Fermanı ile birlikte, kanun önünde herkes eşit kabul edilmiş, mahkemeler herkese açılmış ve hiçbir kimsenin yargılanmadan ceza almaması esasları getirilmiştir. Bu fermanla, padişahın mutlak otoritesi sınırlandırılmış ve hukukun üstünlüğü kabul edilmiştir.

Kanun-i Esasi ile birlikte, Osmanlı Devleti'nde meşruti yönetime geçilmiş ve halk mebuslar aracılığıyla yönetime katılmıştır. Bu durum, Osmanlı Devleti'nde yönetim anlayışında önemli bir değişiklik olarak değerlendirilebilir.

Kapıkulu Teşkilatı, Osmanlı Devleti'nin ordusunun en seçkin birimleri arasında yer alıyordu. Bu teşkilat, devletin en önemli görevlerinde görev yapıyordu. Kapıkulu Teşkilatı'nın önemi, şu şekilde açıklanabilir: * Osmanlı Devleti'nin askeri gücünü artırdı. * Devletin disiplinini sağladı. * Devletin iç güvenliğini sağladı. * Dış güçlere karşı devletin güvenliğini sağladı.

Saltanatın kaldırılması, Yeni Türk Devleti'nin temel ilkelerinden biri olan milli egemenlik ilkesinin benimsenmesi ile doğrudan ilgilidir. Milli egemenlik, egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olduğu anlamına gelir. Saltanat ise, egemenliğin padişahta olduğu bir yönetim biçimidir. Bu nedenle, saltanat ile milli egemenlik ilkeleri birbiriyle çelişir.

Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi'nde bakanlar, Cumhurbaşkanı tarafından atanır ve görevden alınır. Bu nedenle bakanlar, Cumhurbaşkanı'na karşı sorumludur. Cumhurbaşkanı, bakanların çalışmalarını denetleme ve gerektiğinde görevden alma yetkisine sahiptir.

Metternich, Avusturya'nın çıkarlarını korumak için Osmanlı Devleti'nin Batılılaşmasını engellemek istemiştir. Bu nedenle, Tanzimat Fermanı'nı olumsuz değerlendirmiş ve Osmanlı Devleti'ni bu konuda uyarmıştır.

Tarımda makineleşme, üretimin artmasına ve maliyetinin azalmasına neden olmuştur. Bu durum, ülke ekonomisine olumlu katkı sağlamıştır. Ancak, makineleşmenin olumsuz sonuçları da olmuştur. Köylülerin gelirleri azaldığı için, kırsal kesimden kentlere göç başlamıştır. Bu durum, kırsal kesimde nüfus azalmasına ve köylülerin sosyal ve kültürel yaşamlarında değişimlere neden olmuştur.

Fatih Sultan Mehmet’in Bosna Ahidnâmesi, Osmanlı Devleti’nin çok kültürlü yapısına ve bu yapıya saygı duyduğuna dair önemli bir belgedir. Ahidnâme, Bosna halkının can, mal, din ve inanç özgürlüklerini güvence altına alarak Osmanlı Devleti’nin bu alandaki ilerici tutumunu ortaya koymaktadır.

1921 Anayasası'nda temel hak ve hürriyetlere yer verilmemesinin nedenleri şu şekilde sıralanabilir: * Yeni bir devletin kurulmasının getirdiği siyasi ve ekonomik sorunlar: 1921 Anayasası'nın kabul edildiği dönemde, Türkiye yeni bir devlet olarak kurulmuştu. Bu dönemde, ülkenin iç ve dış güvenliğinin sağlanması, siyasi istikrarın kurulması ve ekonomik kalkınmanın sağlanması gibi öncelikler ön plana çıkmıştır. Bu nedenle, temel hak ve hürriyetler gibi bireysel özgürlüklere daha az önem verilmiştir. * O dönemdeki siyasi anlayış: 1921 Anayasası'nın kabul edildiği dönemde, Türkiye'de tek parti yönetimi hakimdi. Bu nedenle, temel hak ve hürriyetlerin bireysel özgürlükleri güçlendireceği ve tek parti iktidarını tehdit edeceği düşünülmüştür. * O dönemdeki hukuk anlayışı: 1921 Anayasası'nın kabul edildiği dönemde, hukuk anlayışı daha gelenekseldi. Bu nedenle, temel hak ve hürriyetlerin hukuksal olarak güvence altına alınmasına önem verilmemiştir.

1961 Anayasası, temel hak ve hürriyetlerin korunmasına büyük önem veren bir anayasadır. Bu nedenle, Anayasa'da temel hak ve hürriyetlerin kısıtlanmasına ilişkin sıkı bir düzenleme yapılmıştır. 1961 Anayasası'nın 14. maddesinde yer alan temel hak ve hürriyetlerin kısıtlanmasına ilişkin hükümler şu şekilde sıralanabilir: * Temel hak ve hürriyetler ancak kanunla sınırlandırılabilir. * Temel hak ve hürriyetlerin kısıtlanması, milli güvenlik, kamu düzeni, genel sağlık, genel ahlak ve başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması gibi nedenlerle yapılabilir. * Temel hak ve hürriyetlerin kısıtlanması, demokratik toplum düzeninin gereklerine aykırı olamaz. * Temel hak ve hürriyetlerin kısıtlanması, ölçülülük ilkesine uygun olmalıdır.

1. Soru, 1982 Anayasası'nda temel hak ve hürriyetlerin düzenlendiği bölümleri doğru olarak belirtmektedir. 2. Soru, 1982 Anayasası'nda temel hak ve hürriyetler olarak kabul edilen hakları doğru olarak belirtmektedir. 3. Soru, 1982 Anayasası'nda temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması konusunda yürütmeyi güçlendiren ilkelerin bulunduğunu doğru olarak belirtmektedir. 4. Soru, 1982 Anayasası'nda temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması konusunda "demokratik toplum düzeninin gerekleri" ölçütünün benimsendiğini doğru olarak belirtmektedir. 5. Soru, 1982 Anayasası'nda temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması konusunda "hakkın özüne dokunma yasağı" ölçütünün benimsenmediğini yanlış olarak belirtmektedir. 6. Soru, 1982 Anayasası'nda temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması konusunda "kanunilik ilkesi"nin benimsendiğini doğru olarak belirtmektedir. 7. Soru, 1982 Anayasası'nda temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması konusunda "ölçülülük ilkesi"nin benimsendiğini doğru olarak belirtmektedir. 8. Soru, 1982 Anayasası'nda temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması konusunda "savunma hakkı"nın tanındığını doğru olarak belirtmektedir. 9. Soru, 1982 Anayasası'nda temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması konusunda "şiddet suçları"nda sınırlama getirildiğini doğru olarak belirtmektedir. 10. Soru, 1982 Anayasası'nda temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması konusunda "devlet sırrı"nda sınırlama getirildiğini doğru olarak belirtmektedir.