9.Sınıf Fizik 1.Dönem 2.Yazılı 2021

Hacim, bir cismin içinde yer kapladığı boşluğun ölçüsüdür. Sıvılar da katılar gibi belirli bir hacme sahiptir. Dolayısıyla, sıvıların belirli bir hacmi vardır ve ifade yanlıştır.

Doğru cevap B) Hacim'dir. Hacim, maddenin bir cismin içinde kapladığı alanı ifade eder. Maddelerin uzayda kapladığı alan hacimle ölçülür. Hacim bir maddenin genişlik, yükseklik ve derinlik gibi üç boyutlu özelliklerine bağlıdır. Hacim bir cismin içindeki boşluğu dolduran madde miktarını belirtir. Örneğin, bir nesnenin su dolu bir kaba batırıldığında ittiği su miktarı o nesnenin hacmini ifade eder.

Yukarıda verilenlerin hepsi maddenin özelliklerinden değil, maddenin özelliklerinden yalnızca "Kütle" ile ilişkilidir. Kütle, maddenin değişmeyen bir özelliği olarak adlandırılır ve maddenin ölçülebilir miktarını ifade eder. "m" harfi ile gösterilir ve tüm maddeler için ortak bir özelliği temsil eder.

Maddelerin kütleleri, ortamın ısı ve basınç şartlarına göre değişmez. Kütle, maddenin değişmeyen bir özelliğidir ve çevresel faktörlerden etkilenmez. Dolayısıyla, "Ortamın ısı ve basınç şartlarına göre farklı miktarlara dönüşebilir" ifadesi yanlıştır.

Kütlesi, eylemsizliği olan ve uzayda yer kaplayan yapılara "madde" denir. Madde, var olan her şeyin temel yapı taşıdır ve kütle ve hacim gibi özelliklere sahiptir. Madde, atomlar, elementler, moleküller gibi daha küçük yapı taşlarından oluşur. Bu nedenle doğru cevap E) Madde'dir.

Canlı ve cansız bütün varlıkların temel yapı taşı atomlardır. Atomlar, moleküllerin ve daha büyük yapıların oluşturulduğu en küçük birimlerdir. Hücreler canlı organizmaların temel yapı taşlarıdır, ancak cansız varlıklar için atomlar temel yapı taşlarıdır.

Doğru cevap B) Özkütle'dir. Özkütle, bir maddenin birim hacminin kütlesi olarak tanımlanır ve maddelerin ayırt edicilik özelliği olarak kullanılabilir.

Bir maddenin birim hacminin kütle miktarına "özkütle" denir. Özkütle, madde yoğunluğunu ifade eden bir ölçüdür. Özkütle, maddeyi oluşturan atomların ve moleküllerin düzenlenme biçimi, cinsleri ve sayıları gibi faktörlerle belirlenir.

Silindirin hacmi, taban alanının yüksekliğe çarpımı ile elde edilir. Taban alanı πr^2, yükseklik ise h olduğuna göre, hacim = πr^2 * h formülü kullanılır. Burada r taban yarıçapı, h ise yüksekliktir. Verilen değerler r = 2 ve h = 5 olarak verilmiş. Hacim hesaplaması yapıldığında 3 * (2^2) * 5 = 60 birim küp elde edilir. Bu da sorunun doğru cevabıdır.

Düzgün bir küpün hacmi, kenar uzunluğunun üçüncü kuvveti ile hesaplanır. Verilen soruda bir kenarının uzunluğu 5 olarak belirtiliyor, bu durumda hacim hesaplaması yapılırken 5^3 yani 5x5x5 işlemi yapılır ve sonuç olarak 125 birim küp elde edilir.

Sıvıların kütle ölçümü yapılırken önce sıvının içine konulduğu boş kabın kütlesi olan "dara" ölçümü yapılır. Sonra kabın içerisine suyu koyarak bir kez daha ölçüm yapılır. En sonda da son ölçümden ilk ölçüm çıkarılarak sıvının kütlesi olan "brüt kütle" bulunur.

Kütle ölçümü için kullanılmayan alet, C) Dereceli kaplar'dır. Dereceli kaplar genellikle hacim ölçümlerinde kullanılır, çünkü sıvıların veya granüler maddelerin hacmini ölçmek için tasarlanmışlardır. Kütle ölçümü için kullanılan araçlar genellikle terazilerdir, çünkü teraziler ağırlık veya kütle farklarını ölçmek için tasarlanmışlardır.

Değişmeyen madde miktarı olarak adlandırılan ve m harfi ile gösterilen, maddenin ortak özelliği C) Kütle'dir. Kütle, bir maddenin içerdiği madde miktarını ifade eder ve değişmez bir özelliktir. Farklı koşullarda olsa bile, bir maddenin kütle değeri sabit kalır. Örneğin, aynı madde farklı yerlerde veya farklı zamanlarda bile kütle açısından aynıdır.

Birimi metre/sanie (m/s) olarak verilen büyüklük sürat (hız) birimidir. Sürat, belirli bir zaman dilimindeki yolun ne kadar hızlı kat edildiğini ifade eder.

Aşağıdakilerden hangisi türetilmiş büyüklüklerden değildir sorusunun cevabı E) Kütle'dir. Kütle, temel bir fiziksel büyüklük olarak kabul edilir ve türetilmiş bir büyüklük değildir. Diğer seçenekler olan kuvvet, alan, ivme ve hacim ise temel veya türetilmiş büyüklükler arasında yer alabilir.

Nicel gözlem sonucu elde edilen ölçüm birden fazla temel büyüklük kullanılarak ifade ediliyorsa, bu büyüklüklere "türetilmiş büyüklük" denir. Türetilmiş büyüklükler, temel büyüklüklerin matematiksel kombinasyonlarıyla elde edilir.

Nicel gözlemler sonucunda elde edilen ve matematiksel bir sayıya veya niceliğe sahip olan büyüklüklere "Türetilmiş Büyüklükler" denir. Temel büyüklüklerin matematiksel işlemlerle kombinasyonu, oranı veya türevi olarak elde edilen bu büyüklükler, ölçme ve değerlendirme alanında önemli bir yere sahiptir. Örneğin hız, ivme gibi büyüklükler türetilmiş büyüklüklerdir, çünkü temel büyüklüklerin (mesafe ve zaman gibi) matematiksel olarak işlemlerle elde edilirler. Doğru cevap: A) Türetilmiş Büyüklükler

Fiziksel nicelikler, ölçümle ifade edilen ve tanımlanan büyüklüklerdir. Bu nicelikleri daha iyi anlamak, karşılaştırmak ve ilişkilendirmek için sınıflandırma yapılır. Sınıflandırma, benzer özelliklere sahip nicelikleri gruplara ayırarak düzenli bir yapı oluşturmayı sağlar.

Bilim insanları gözlem ve deney yoluyla elde ettikleri verileri anlamak ve açıklamak için fiziksel nicelikleri kullanırlar. Fiziksel nicelikler, ölçümle ifade edilen ve matematiksel olarak değerlendirilebilen büyüklüklerdir. Bu nicelikler üzerinde yapılan analizler, teorilerin ve kanunların oluşturulmasına ve açıklanmasına yardımcı olur.

Varlıkların birbirleri ile karşılaştırılması ve sayısal olarak ifade edilmesi fiziksel nicelik kavramını oluşturur. Fiziksel nicelikler, ölçümle ifade edilen ve matematiksel değerlendirmelere tabi tutulan büyüklüklerdir. Bu tür nicelikler, bilimsel araştırmalarda verilerin analiz edilmesi, sonuçların elde edilmesi ve karşılaştırmaların yapılmasında kullanılır.

Nicel gözlem, ölçüm aletleri kullanılarak yapılan ve sayısal veriler elde edilen gözlem çeşididir. Bu tür gözlemlerde hata payı en aza indirilerek objektif sonuçlar elde edilir. Nicel gözlemde veriler sayılarla ifade edilir ve istatistiksel analizlere tabi tutulabilir. Bu sayede daha kesin ve tekrarlanabilir sonuçlar elde edilmesi amaçlanır.

Verilen açıklamalara göre, duyu organları kullanılarak ölçümler yapılıyor ve sonuçlar öznel ve değişken olduğundan, bu gözlem türü "Nitel Gözlem" olarak adlandırılır. Nicel gözlemde ise ölçümler daha kesin ve ölçülebilir verilere dayanırken, nitel gözlemde ölçümler daha subjektif ve açıklayıcı niteliktedir. Doğru cevap: B) Nitel

Gözlem, duyu organları ve çeşitli araçlar kullanılarak bir varlık ya da olay hakkında bilgi toplama işlemidir. Bu süreçte dikkatlice gözlem yapılır, veriler kaydedilir ve nesnel bilgiler elde edilmeye çalışılır. Gözlem, hem nicel (sayısal verilere dayalı) hem de nitel (kalitatif özellikleri ifade eden) veriler elde etmek için kullanılabilir. Bilimde ve araştırmalarda temel veri toplama yöntemlerinden biridir.